شاخص ها و معیارهای تخصصی، ارزشی و مکتبی فرماندهان و مدیران در نهج البلاغه

مدیریت به شکل های مختلف و متفاوت در طول تاریخ وجود داشته و به صورت های گوناگون زمینه پایداری و دوام و قوام تمدن ها و حکومتها را فراهم نموده است. با پیشرفت علم و افزایش آگاهی بشر در استفاده از امکانات و توانایی های خود، تاثیر مدیریت در پیشرفت بشر نیز فزونی یافت و همراه با آن، نظریه های مختلف و متفاوتی که از منظرهای گوناگون به انسان نگاه می کردند نیز ارائه گردید. ما نیز برای رسیدن به توسعه پایدار می بایست برای انتخاب فرماندهان و مدیران اصلح شاخص ها و معیارهایی داشته باشیم تا بر اساس آن معیارها سنجیده، ارزیابی و گزینش شوند. هدف از این پژوهش بررسی، شناسایی و ارائه بهترین شاخص ها و معیارهای سنجش و گزینش فرماندهان و مدیران از دیدگاه نهج البلاغه می باشد. این پژوهش به لحاظ روش تحقیق توصیفی و ماهیت کیفی و کاربردی است و تلاش گردید موارد مرتبط با موضوع از نهج البلاغه استخراج و با بهره گیری از روش تحلیلی- توصیفی در یک بررسی جامع معیارهای سنجش و ارزیابی فرماندهان و مدیران را کشف و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. معیارهای به دست آمده در این زمینه را می توان به سه دسته تخصصی، ارزشی و مکتبی دسته بندی نمود. معیارهای تخصصی برای انجام موفقیت آمیز شغل لازم است، این معیارها معمولا بین مدیریت اسلامی و مدیریت غربی مشترک است. معیارهایی نظیر علم و دانش، تجربه کاری، حسن تدبیر، شایستگی و کفایت، نظم و انضباط.. معیارهای ارزشی شامل مجموعه ای از رفتارهای قابل قبول جوامع انسانی می باشد که در اکثر جوامع ممکن است قابل قبول باشد و به نام ارزش های جهانی نیز شناخته می شوند؛ مانند سخاوت، تواضع و فروتنی، تسلط بر خشم، عدالت و انصاف، گشاده رویی، امانت داری، رفق و مدارا و .... معیارهای مکتبی ریشه در مکتب اسلام و نگاه اسلام به انسان به عنوان خلیفه الله دارد. از جمله این معیارها تقوای فردی و سیاسی، توکل بر خدا، قیام به وظیفه، حق گرایی، خیرخواهی، داشتن آرمان و... می باشد.