کاربرد شاخصهای مختلف ارزیابی تنش برای بررسی عملکرد ارقام آفتابگردان در خشکی

به منظورتعیین تاثیر تنش خشکی بر سه رقم آفتابگردان آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سه تکرار انجام شد. برای تعیین میزان تحمل یا حساسیت ارقام به تنش خشکی، مقادیر پنج شاخص شامل میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص حساسیت به تنش (SSI) و شاخص تحمل به تنش (STI) محاسبه شدند. در شرایط بدون تنش رقم آرماویرسکی با 5486/176 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود. در شرایط تنش رقم ایروفلور با 2672/733 کیلوگرم درهکتار بیشترین عملکرد دانه را نسبت به دو رقم دیگرتولید کرد. بالاترین میزان شاخص STI متعلق به رقم آرماویرسکی با 0/57 بود. رقم آرماویرسکی براساس شاخص GMP نیز تحمل بالاتری داشت (5486/167 کیلوگرم درهکتار). رقم ایروفلور براساس شاخص های SSI و TOL نسبت به تنش متحملترین رقم به بود. در حالی که رقم آرماویرسکی براساس شاخص MP از تحمل بیشتری بر خوردار بود. با مقایسه ضرایب همبستگی YP و YS با شاخص های محاسبه شده مشخص شد که عملکرد در شرایط تنش (YS) رابطه معنی داری با هیچ یک از شاخصها ندارد ولی YP با MP ،TOL ،STI و GMP همبستگی نشان داد. شاخصهای MP ،STI و GMP برای برآورد پایداری عملکرد ودستیابی به ارقام پر محصول مناسبتر است.

Keywords:

آفتابگردان , رقم , تنش خشکی , عملکرد