نگاهی به اهمیت قرارداد نویسی در جامعه

نگاهی به اهمیت قرارداد نویسی در جامعه

امیرحسین صفدری وکیل دادگستری و پژوهشگر علم حقوق

امروزه برای شروع هر نوع کسب و کاری یا هر نوع مبادله اقتصادی، تجاری، گردشگری و... در جهان باید دانست که بخش های بسیار مهمی وجود دارد، یکی از این بخش های بسیار مهم در کنار مشاوره حقوقی گرفتن از یک وکیل دادگستری، بخش قرارداد نویسی منطبق با قانون روز کشورها است.

معمولا وقتی بحث قرارداد نویسی مطرح می شود برخی از افراد جامعه ی ما فکر می کنند قرار است یک معامله ی تجاری سنگین و مهم در حوزه واردات یا صادرات یا معاهدات بین المللی صورت بگیرد و اصلا برای خرید یا فروش اجناس یا مشارکت های مدنی یا کار در یک شرکت یا ساخت و سازهای کوچک و... بحث قرارداد نوشتن را مهم و الزامی نمی دانند.

متاسفانه گاهی همین ساده انگاری ها ممکن است در آینده برای آن ها مشکلات جبران ناپذیری را به وجود بیاورد؛ پس برای جلوگیری از این ضررها و پیامدهای منفی نیاز است مسله قرارداد نویسی عمومی توسط یک وکیل دادگستری در جامعه ی ما فرهنگ سازی شود و مردم برای نوشتن هر نوع قراردادی و یا هر کسب و کاری ابتدا به یک وکیل دادگستری مراجعه کنند.

قرارداد چیست؟ و چرا باید قرارداد نوشت؟

قانون مدنی ما عقد یا همان قرارداد را در ماده ۱۸۳ تعریف کرده است به این صورت که قانونگذار ما به صراحت بیان می کند: عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آن ها باشد. به زبان ساده تر اگر بخواهم بگویم قرارداد نوشتن یعنی چه؛ یعنی اینکه اراده طرفین برای ایجاد یک اثر حقوقی همراه با پذیرش تعهدات و مسئولیت های پیرامون آن موضوع که مورد توافق طرفین قرار گرفته است.

به عنوان یک پژوهشگر علم حقوق پیشنهاد میکنم هیچ خرید و فروش و یا کسب و کاری را بدون قرارداد بستن و یا بدون مشورت کردن با یک وکیل دادگستری هرگز با طرف مقابلتان شروع نکنید، حتی اگر طرف کاری شما برادرتان یا دوست خیلی صمیمی شما است، حتما تاکید می شود برای هر کاری که می خواهید انجام بدهید و در آن قرار است مبادله ی اقتصادی انجام بدهید یا قرار است کار رسمی و پولی حتی به مبلغ کم انجام بدهید از قراردادهای رسمی که توسط یک وکیل دادگستری تنظیم و تایید شده است استفاده کنید تا هم باب سواستفاده ها بسته شود هم خیالتان نسبت به پیامدهای آن قرارداد در آینده آسوده باشد و هرگز از قراردادهای موجود در اینترنت و فضای مجازی استفاده نکنید.

باید بدانید که در علم حقوق قرارداد به عنوان یک سند حقوقی در برابر همه قابل استناد و معتبر بوده و طرفین با استناد به قرارداد خود نیاز به دلیل بیشتری برای مطالبه تعهدات طرف دیگر ندارند؛ به زبان ساده تر داشتن یک قرارداد خوب یک پشتوانه معتبر در برابر ضررهای احتمالی است. با امضای یک قرارداد تمامی بندهایی که در آن ذکر شده است پایه و اساس تفسیر قصد طرفین محسوب شده و معتبر است، لذا نقض شروط موجود در قرارداد نه تنها ضمانت آور است بلکه از اعتبار و حمایت قانونی هم برخوردار است.

نکات مهمی که باید در قرارداد مشخص باشد؟

وقتی شما می خواهید یک قرارداد را امضا کنید باید به تمامی جوانب آن آگاه باشید، چرا که مطابق با ماده 190 قانون مدنی برای صحت هر معامله شرایط ذیل اساسی است: 1. قصد طرفین و رضای آن ها. 2. اهلیت طرفین. 3. موضوع معین که مورد معامله باشد. 4. مشروعیت جهت معامله. و موارد دیگری که باید مشخص باشد:

1. مشخصات طرفین قرارداد و عنوان اصلی قرارداد بطور روشن مشخص باشد. 2. آیا اگر بخواهید یک زمانی از قرارداد خارج شوید سرمایه شما قابل برگشت است یا نه. 3.در صورتی که طرف مقابل به برند شما و یا به شهرت شما آسیب زد میزان خسارت و مطالبه آن به چه صورت باشد. 4. شرایط فسخ قرارداد کاملا مشخص باشد. 5. مسولیت شما و طرف مقابل در اجرای قرارداد بطور یکسان پیش بینی شده باشد. 6. فورس ماژور و تعهدات طرفین در این خصوص مشخص شده باشد.

7. شروط مربوط به محرمانه بودن قرارداد درست نوشته شود. 8. شروع و پایان قرارداد بطور روشن مشخص باشد. 9. محل اجرای تعهدات و موضوع قرارداد مشخص باشد. 10. بحث داوری و حل اختلافات و مراجع صالح کاملا مشخص باشد. و... که باید در یک قرارداد خوب این نکات مشخص شود.

این که تمامی قراردادها توسط قصد و اراده طرفین خلق می شود نمی تواند شامل هر نوع قراردادی باشد، بلکه هر قراردادی که تنظیم می شود باید مطابق با قوانین موجود در کشور هم باشد، چرا که منظور از قواعد آمره قواعدی هستند که هدف آن ها حفظ نظم عمومی جامعه است و طرفین حق ندارند بر خلاف آن توافق کنند.

به عنوان مثال تنظیم قراردادی در خصوص وارد کردن مواد مخدر و یا کالاهای قاچاق مثل اسلحه و یا قاچاق انسان یا اعضای بدن، مشروبات الکلی و... که ورود آن به کشور ما مجاز نیست کلا باطل بوده و فاقد اثر حقوقی است پس نمی توانیم هر نوع قراردادی را که دلمان بخواهد تنظیم کنیم چرا که برخی از قراردادها ممکن است فاقد حمایت قانونی قرار بگیرند.