بازی سازی یا گیمیفیکیشن در رویه قضایی و عدالت محوری

کاربرد گیمیفیکیشن در رویه قضایی و عدالت محوری

اصطلاح بازی سازی یا گیمیفیکیشن طی دهه ی اخیر به صورت گسترده رواج یافته و به کار می رود، به ویژه در زمینه علوم مدیریت، بازاریابی و کسب و کار ها و مباحث دیجیتال مارکتینگ پژوهش ها و تجارب بسیاری مشاهده می شود اما در زمینه رویه های قضایی و مباحث مربوط و یا حتی نزدیک به آن تحقیقات کمتری صورت گرفته و در مرحله تجربه های اولیه می باشد. به ویژه این مبحث در ایران بسیار تازگی دارد اما با توجه به نتایج مطلوب و موثری که بازی سازی در ایجاد، توسعه و یا حتی تغییر رفتاری مشاهده شده است و همچنین تحقیقات اندک تجربی در ارتباط با استفاده از ابزار های بازی سازی در درگیر گردن جامعه مخاطب جهت رسیدن به هدف مطلوب، پرداختن به این موضوع و ایجاد ابزار ها و استفاده از این مفهوم در مباحثی چون رویه های قضایی، درک عمومی و آشنایی با نظام قضائی، بازپروری زندانیان، آشنایی با قوانین، افزایش کارایی سامانه های قضایی و یا آموزش منابع انسانی در قوه قضاییه اعم از قضات و کارکنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

به ویژه بازی سازی یا بازی آفرینی، در زمینه عدالت، می تواند برای ترویج رفتارها و نگرش های مثبت در میان افراد، مانند تشویق آنها به پیروی از قانون و احترام به حقوق دیگران، استفاده شود. به عنوان مثال، از بازی سازی می توان برای ایجاد شبیه سازی هایی استفاده کرد که به افراد کمک می کند عواقب اعمال خود و تاثیری که بر دیگران می گذارند را درک کنند. همچنین می توان از آن برای ایجاد انگیزه برای افراد برای انجام رفتارهای اجتماعی، مانند داوطلب شدن یا کمک به امور خیریه استفاده نمود.

با توجه به اهمیت موضوع و تازگی مفهوم به ویژه در حوزه مورد بررسی استناد و الگو برداری از تجارب سایر کشور ها می تواند مفید واقع شود. بنابراین مواردی را از منابع موجود جهت آشنایی و ایجاد راهکار هایی در راستای زمینه سازی در مبحث فوق الذکر ارائه می گردد:

پیشنه های تجربی نمونه هایی جهت الگوبرداری:

بازی سازی در زمینه های مختلف از جمله عدالت برای ترویج رفتارها و نگرش های مثبت در بین افراد مورد استفاده قرار گرفته است. در اینجا چند نمونه از بازی سازی، در عدالت آورده شده است:

Ø بازی احکام: این بازی توسط دانشگاه کمبریج ساخته شده است تا به مردم کمک کند تا پیچیدگی های فرآیند صدور حکم را درک کنند. بازیکنان نقش یک قاضی را بر عهده می گیرند و باید در مورد مجازات مناسب برای جرایم مختلف تصمیم بگیرند. این بازی برای ترویج همدلی و درک در بین بازیکنان طراحی شده است[1].

Ø تئوری سرگرمی: این ابتکار توسط فولکس واگن در سال 2009 برای تشویق مردم به اتخاذ رفتارهای دوستدار محیط زیست راه اندازی شد. یکی از محبوب ترین کمپین ها «قرعه کشی دوربین سرعت» بود که به رانندگانی که محدودیت سرعت را رعایت می کردند، شانس برنده شدن یک جایزه نقدی را پاداش می داد.[2]

Ø بازی رینترای[3]: این بازی توسط دانشگاه کالیفرنیای جنوبی برای کمک به مردم برای درک چالش های پیش روی افرادی که پس از زندانی شدن دوباره وارد جامعه می شوند، ساخته شده است. بازیکنان نقش فردی را بر عهده می گیرند که به تازگی از زندان آزاد شده است و باید موانع مختلف را برای ادغام مجدد با موفقیت در جامعه طی کند[4].

Ø بازی لیگ عدالت: این ابتکار توسط اداره پلیس شهر نیویورک برای ترویج تعاملات مثبت بین افسران پلیس و جوانان راه اندازی شد. این برنامه از کتاب های مصور و سایر رسانه ها برای آموزش قانون به جوانان و تشویق آنها به احترام به پلیس استفاده می کند.[5]

همچنین یک مطالعه موردی استفاده از بازی سازی را در پیشگیری پایدار از جرم در فضاهای عمومی مورد بررسی قرار داد. این مطالعه یک مدل مشارکتی شهروندان را بر اساس بازی سازی شهری پیشنهاد کرد تا شهروندان بیشتری را تشویق کند تا به عنوان ناظران منفعل در فضاهای عمومی عمل کنند. مدل پیشنهادی توسط جوامع محلی و شهرداری برای درک پتانسیل های آن مورد ارزیابی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که مدل پیشنهادی این پتانسیل را دارد که شهروندان بیشتری را تشویق کند تا بخشی از راه حل در پیشگیری پایدار از جرم با حضور فعال تر خود در فضاهای عمومی باشند(سید محمد و هیرای،2020).

با این حال، توجه به این نکته مهم است که گیمیفیکیشن نوشدارویی برای همه مشکلات مربوط به عدالت نیست. این فقط یکی از ابزارهای بسیاری است که می تواند برای ترویج رفتارها و نگرش های مثبت استفاده شود. علاوه بر این، بازی سازی اگر به درستی اجرا نشود، می تواند نتیجه معکوس داشته باشد. برای مثال، اگر پاداش ها منصفانه تلقی نشوند یا قوانین خیلی پیچیده باشند، ممکن است افراد علاقه خود را به بازی از دست بدهند و از آن جدا شوند. بنابراین، طراحی سیستم های بازی سازی که برای همه شرکت کنندگان یا مشارکت کنندگان منصفانه، شفاف و جذاب باشد، مهم است.( توماس[6] و همکاران،2020)

منابع

• Tomas,l; ponic,l; hammed,w and hollebeek.(2020). When gamification backfires: The impact of perceived justice on online community contributions, Journal of Marketing Management 36(4):1-28.

· Sayed Mohammed ,a and hirai,y(2020). Utilising Urban Gamification for Sustainable Crime Prevention in Public Spaces: A Citizen, Participation Model for Designing Against Vandalism.

· https://teaching.berkeley.edu/teaching-guides/running-your-course/implementing-gamification

· https://elearning.adobe.com/2018/04/6-killer-examples-gamification-elearning/

[1] https://elearning.adobe.com/2018/04/6-killer-examples-gamification-elearning/

[2] https://xperiencify.com/gamification-examples/

[3] Reentry

[4] https://teaching.berkeley.edu/teaching-guides/running-your-course/implementing-gamification

[5] Sayed Mohammed&Yasuyuki Hirai

[6] Thomas