افزایش اجاره بها این روزها بلای جان مردم شده است..!

افزایش اجاره بها این روزها بلای جان مردم شده است..!

امیرحسین صفدری محقق و پژوهشگر علم حقوق

متاسفانه باید بگویم که این روزها در جامعه ی ما شاهد افزایش قیمت تمامی اجناس مورد نیاز مردم هستیم و این مسله باعث شده اجاره بهای مسکن هم مثل خیلی از چیز های دیگر افزایش زیادی پیدا کند؛ در این روزها روند افزایشی قیمت دلار، سکه، طلا، مسکن، اجناس مورد نیاز مردم به همراه رکود اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی و... زندگی مردم را سخت تر از قبل کرده است و مهمترین بحثی که در حال حاضر در جامعه ی ما وجود دارد بحث قیمت های بالای خودرو، خرید و فروش و اجاره بهای مسکن در تمامی نقاط کشور از جمله مشکلات مهم و اساسی مردم در این روزها می باشد.

"به گفته مسولین سقف افزایش نرخ اجاره مسکن در تهران ۲۵ درصد در کلان شهر های با جمعیت یک میلیون نفر افزایش 20 درصدی و دیگر شهر ها 15 دردصد مصوب شده است و بیش از این مبلغ موجرها حق افزایش اجاره بها را ندارند و ممنوع می باشد. "

اما سوال های مهمی که از طرف مستاجران این روزها ایجاد شده است این می باشد که؛ آیا این مصوبه افزایش نرخ اجاره بها ضمانت اجرایی دارد یا ندارد؟؟ 

آیا با درآمد مردم هم این افزایش اجاره بها همخوانی دارد یا ندارد؟؟ 

آیا موجر می تواند دستور تخلیه مستاجر خود را بگیرد یا نمی تواند؟؟ 

این سوالات مهمترین سوالاتی است که در حوزه مسکن ذهن مردم را در حال حاضر درگیر خود کرده است. در پاسخ به این سوالات ابتدا باید بگویم که با توجه به وضعیت موجود در کشور که هر روز شاهد افزایش قیمت دلار، طلا، سکه، خودرو، اجناس مورد نیاز مردم و... هستیم، همین افزایش 25 درصدی اجاره بها هم مبلغ بسیار زیادی می باشد که تعداد کثیری از مردم قادر به پرداخت آن نیستند.

بهتر است مسولین محترم قبل از تصویب چنین مصوبه هایی ابتدا به مستاجران از طریق وام های بدون سود تسهیلات کافی و مورد نیاز مردم را به آنها ارائه بدهند تا مستاجران عزیز بتوانند از پس هزینه های بالای اجاره خانه ها بربیایند؛ و همچنین دولت محترم باید با ارائه تسهیلات ساخت و ساز مسکن و عملی کردن وعده خود در خصوص ساخت یک میلیون مسکن در سال به مستاجران از این فشار سنگین و ناروا که بر روی دوش هموطن های عزیز می باشد بکاهد تا آنها هم بتوانند طعم شیرین زندگی با رفاه و آسایش را که حق همه ی مردم ایران است را بچشند.

ایرادی دیگری که می توان به این افزایش 25 درصدی اجاره بها وارد کرد این است که در حال حاضر صاحبخانه ها به این مصوبه اصلا توجه ای نمی کنند و بنظر می رسد این مصوبه اصلا ضمانت اجرایی ندارد که از موجر ها بازخواست شود که چرا بیش از این مبلغ تعیین شده افزایش قیمت اجاره بها را داده اند.

متاسفانه باید بگویم که در حوزه مسکن ما دچار هرج و مرج شده ایم و این روزها قیمت مشخصی در حوزه مسکن وجود ندارد. در حال حاضر با توجه به مشاهدات میدانی در جامعه شاهد این هستیم که اکثر صاحبخانه ها پس از پایان قرارداد اجاره، مستاجر خود را به بهانه های واهی بیرون می کنند و قراردادی جدید با نرخ جدیدی که خودشان دوست دارند منعقد می کنند و این کار قابل پیگیری هم نمی باشد، چرا که الزامی برای ثبت قراردادهای اجاره در هیچ سامانه ای به صورت رسمی پیش بینی نشده است، و اکثر صاحبخانه ها هم خودشان قرارداد اجاره را منعقد می کنند و حتی از بنگاه های املاک هم استفاده نمی کنند تا این قرارداد اجاره آنجا ثبت شود و کد رهگیری برای آن قراردادها صادر شود.

بنده به عنوان یک پژوهشگر علم حقوق به دولت و مجلس محترم پیشنهاد می کنم به کمک هم هر چه سریع تر با تصویب یک قانون جامع و علمی به کمک مردم بیایند و جلوی این افزایش نجومی قیمت در حوزه مسکن را بگیرند. دولت باید ابتدا سامانه ای جامع در حوزه مسکن طراحی کند و تمامی صاحبخانه ها را ملزم به ثبت قراردادهای اجاره ی خود در آن سامانه کند و برای هر قرارداد اجاره یک کد رهگیری جداگانه صادر شود، تا زمانی که قرارداد اجاره به پایان رسید و صاحبخانه مستاجر را به هر دلیلی بیرون کرد نتواند برای مستاجر جدید بیش از آن مقداری که قانون معین کرده است افزایش قیمت اجاره بها داشته باشد و قیمت دلخواه خود را اعمال کند.

بطور مثال فردی قرارداد اجاره یک باب منزل مسکونی را در هر ماه اجاره به مبلغ 4 میلیون 500 هزار تومان در سال 1402 منعقد کرده است و حال در سال 1403 صاحبخانه می خواهد به قیمت 8 میلیون 600 هزار تومان خانه مورد نظر را به همان مستاجر فعلی اجاره بدهد اما با توجه به مصوبه جدید دولت باید با 25 درصد افزایش آن خانه را اجاره بدهد، اما صاحبخانه با بیرون کردن مستاجر به بهانه های مختلف و آوردن مستاجر جدید قراردادی جدید با قیمت دلخواه خود منعقد می کند که این جدی ترین ایراد این مصوبه است. اگر دولت یک سامانه جامع داشته باشد دیگر صاحبخانه ها نمی توانند چنین افزایش ناگهانی را اعمال کنند چرا که هر مستاجری بخواهد آن خانه را اجاره کند با قیمتی که مشخص شده است صاحبخانه باید افزایش اجاره بها بدهد نه قیمت دل خواه خود که شاهد افزایش اجاره بهای سنگین باشیم.

اگر نگاهی علمی و حقوقی به این مسائل مهم در کشور نداشته باشیم در آینده نزدیک شاهد این خواهیم بود که، مردم در چادر زندگی کنند و افراد نیازمند و بی سرپناه به سمت زندگی به صورت زاغه نشینی، قبر خوابی، پشت بام خوابی و یا حتی رو به خانه های دست ساز بیاورند که قطعا تاثیرات منفی آن جامعه را دچار مشکلات اساسی تری می کند. مسولین محترم باید یک فکر اساسی کنند تا این تبعیض و بی عدالتی ها را در جامعه از بین ببرند چرا که این مشکلات در کشور در شان جامعه ی اسلامی ایران با این همه سرمایه ملی نمی باشد.

دولت محترم باید در خصوص بازار مسکن، خودرو، طلا، سکه، اجناس مورد نیاز مردم و... دست بکار شود و یک تصمیم جدی و موثر بگیرد و از افراد باسواد و با تجربه استفاده کند چرا که این افزایش قطره ای حقوق کارگرها با افزایش نجومی قیمت مسکن، خودرو، طلا و... به هیچ وجه همخوانی ندارد و زندگی مردم را دچار مشکلات جدی کرده است که این مسائل قطعا باعث افزایش جرایم در جامعه خواهد شد و حتی می توانم به صراحت بگویم این مشکلات باعث افزایش طلاق هم در جامعه می شود اگر مسولین کشور فکر اساسی در این خصوص نداشته باشند شاهد هرج مرج در جامعه خواهیم بود و این حباب های کاذب مردم را از زندگی سالم که حق آنها می باشد دور می کند که این روند دور از حق و عدالت است.