جستاری حقوقی در قراردادهای هنرمندان اجراکننده آثار ادبی و هنری؛ با تأکید بر مطالعه تطبیقی

اجرا کنندگان آثار ادبی و هنری (از جمله بازیگران و خوانندگان) مانند هر مالک فکری دیگری حق بهره برداری از اجرای هنری خود را دارد. آن ها می توانند شخصا از این حق بهره برداری کند یا از طریق قرارداد، اجازه بهره برداری آن را به دیگری اعطا نماید یا اساسا حقوق خود را به دیگری انتقال دهند. قراردادهای مذکور معمولا با مسایل حقوقی مانند مشخص نبودن ماهیت عقد، موضوع انتقال حقوق اجرا کننده به تولیدکنندگان و قید مباشرت اجرا کننده روبرو هستند و بنابراین، روشن نبودن این قانون در بسیاری قراردادها می تواند بهره برداری از اجرای اثر ادبی و هنری را در هاله ای از ابهام قرار دهد. افزون بر این که مطالعات نشان می دهد اجرا کنندگان آشنایی چندانی با حقوق خود ندارند. خلاقانه بودن اجراهای هنری و مبتنی بودن اجراها بر شخصیت مجری خود از عناصری هستند که قراردادهای اجرا را از ثبت قراردادهای کارگری و کارفرمایی ارتقا می دهند و با مانع عمومی برای تحقق عقد بیع یا اجاره مواجه می شود. مسیله پژوهش پیش رو آنست که آیا قراردادهای اجرا کنندگان، ماهیت و مقررات ویژه ای می طلبد این قراردادها چه ویژگی هایی باید داشته باشند = پژوهش قانونی با رویکرد تحلیلی - توصیفی و از طریق ابزار کتابخانه ای و میدانی به گردآوری اطلاعات می پردازد و تلاش می کند ضمن بررسی حقوق هنرمندان اجرا کننده و یافته های به دست آمده از طریق پرسش نامه و مصاحبه با اجرا کنندگان شهر تهران، به ارزیابی و تحلیل این قراردادها بپردازد و سرانجام نتیجه گیری می نماید که قراردادهای هنرمندان اجرا کننده اگرچه در بسیاری موارد تابع قواعد عمومی است اما در پاره ای موارد نیاز به مقررات ویژه ای دارد که هدف از آن، تعدیل روابط میان هنرمندان چراغ کننده و تولیدکنندگان و نهایتا رفاه بیشتر عموم مردم است.

Keywords:

اثر ادبی و هنری , هنرمند اجرا کننده , تولید کننده , قرارداد