کاربرد پیش بینی فصلی در شبیه سازی رشد و نمو و پیش بینی عملکرد گیاه جو (مطالعه موردی: کبوترآباد اصفهان)

گیاه جو نسبت به شوری و خشکی مقاوم بوده و به عنوان دومین غله مهم در کشور، منبع مهم غذایی برای انسان و دام به شمار می آید. در سالیان اخیر عدم وجود پیش بینی عملکرد محصولات کشاورزی از جمله جو براساس پیش بینی های آب و هوایی و عدم توجه به اهمیت پیش بینی مذکور، هزینه های هنگفتی را به دولت و بخش خصوصی تحمیل نموده است. پیش بینی فصلی بموقع شرایط مساعد یا نامساعد آب وهوایی، امکان آن را فراهم می آورد تا کشاورزان بتوانند عملیات و مصرف نهاده های کشاورزی را به ترتیب در جهت بهره مندی هر چه بیشتر از شرایط مساعد و یا احتراز از شرایط نامساعد آب و هوایی انجام دهند.در پژوهش حاضر در راستای تلفیق مدل پیش بینی آب و هوایی فصلی MRICGCM3 با مدل شبیه سازی رشد گیاه ( AquaCrop )، ابتدا صحت و اعتبارسنجی مدل گیاهی آکواکراپ به مدت 2 سال زراعی 90-92 و بر اساس نتایج حاصل از پژوهش نگارندگان انجام شد. نتایج نشان داد که مدل گیاهی آکواکراپ می تواند عملکرد دانه را با صحتبالایی شبیه سازی نماید. سپس خروجی های مدل آب و هوایی MRICGCM3 شامل بارش، دمای حداقل و حداکثر پس از ریزمقیاس نمایی آماری به روش پیش بینی گذشته نگر در دوره 1987-2007 به عنوان ورودی های مدل گیاهی آکواکراپ مورد استفاده قرار گرفت. روش رگرسیون چند متغیره جهت ریز مقیاس نمایی مورد استفاده قرارگرفت و رابطه بین 3 متغیر پیش بینی شونده (دماهای حداکثر و حداقل و بارش) در سطح مزرعه و 25 متغیر پیش بینی کننده خروجی مدل MRICGCM3 مورد ارزیابی قرار گرفت. آنگاه عملکردهای واقعی با عملکردهای دانه شبیه سازی شده حاصل از تلفیق با مدل آب و هوایی با پیش زمانی سه ماهه جهت تعیین خطای مدل توسط آزمون های نکوئی برازش مورد مقایسه قرار گرفتند. مقادیر آماره های نکوئی برازش ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده حاصل از مقایسه عملکرد واقعی و پیش بینی گذشته نگر، 10/28 درصد بود و مدل تلفیقی ایجاد شده توانست 69 درصد از تغییرات عملکرد دانه را در منطقه مورد بررسی تبیین نماید.

Keywords:

مدل سازی رشد گیاه , مدل AquaCrop , پیش بینی فصلی , ریزمقیاس نمایی , پیش بینی عملکرد , مدل MRICGCM3