تعیین خواص سوخت بیودیزل تولیدی از برخی گونه های گیاهی موجود در ایران

سوختصهای فسیلی از دیرباز منبع انرژی در موتورهای احتراق داخلی بوده اند. استفاده روز افزون از سوختصهای فسیلی، افزایش قیمت محصولات نفتی و کاهش ذخایر موجود، محققان را در جهت یافتن منابع جدید انرژی ترغیب نموده است. از طرف دیگر تولید آلایندهصهای زیست محیطی مانند هیدروکربنصهای نسوخته ‭(UHC)‬، ترکیبات نیتروژن ‭(NOX)‬، منواکسید کربن ‭(CO) ‬و بویژه دی اکسید کربن ‭(CO‬2) سوختصهای فسیلی از عمده ترین معایب آنها محسوب می گردد. به منظور حفظ منابع موجود و کاهش آلاینده ها، گرایش به سمت انرژی های تجدیدپذیر و سوختصهای جایگزین امری بدیهی به نظر می رسد (زنوزی، ‮‭1386‬). سوختصهای گیاهی عمده ترین منابع تولید سوختصهای جدید یا جایگزین سوختصهای فسیلی محسوب می شوند. سوختصهای گیاهی به طور عمده آلودگی های کمتری نسبت به سوختصهای فسیلی دارند. سوختصهای گیاهی به راحتی می توانند از بقایای مواد گیاهی تولید گردند. به علت کاهش منابع نفتی در کشور ما نیز به صورت کلان به این سوختصها توجه شده به طوری که در برنامه چهارم توسعه کشور نیز تمهیداتی برای توجه به تحقیق در مورد این سوختصها اندیشیده شده است (‮‭2004 , Ghobadian and Rahimi). ‬با توجه به وجود گونهصهای مختلف گیاهان حاوی روغن و زمینصهای مساعد برای کشت در ایران، تحقیق در مورد سوخت بیودیزل به عنوان یک سوخت تجدیدپذیر و جایگزین سوختص فسیلی امری اجتناب ناپذیر میصباشد. به همین دلیل در این تحقیق، بررسی خواص بیودیزل تولیدی از گیاهان حاوی روغن با درصد روغن و بازدهی بالا که در ایران قابل کشت باشد صورت گرفت. در این پروژه ابتدا از چهار روغن کلزا، سویا و پالم به روش ترانس استریفیکاسیون بیودیزل تولید شده و پس از آبشویی و خشک کردن خواص ترکیبات بیودیزل و گازوییل به نسبت های ،‮‭25‬ ،‮‭75 50‬ و ‮‭100‬ درصد بیودیزل با هم و با نمونه شاهد (گازوییل خالص) آزمایش گردید. پارامترهای مورد ارزیابی شامل گرانروی سینماتیک، گرانروی دینامیک، گرانش ویژه، نقطه اشتعال، نقطه ابری شدن و نقطه انجمادمی باشد. همچنین ارزش حرارتی بیودیزل ها و گازوییل خالص ارایه گردید. نتایج نشان داد که ترکیبات B‮‭25‬ و B‮‭50‬ هر سه نوع بیودیزل، گرانروی قابل قبول و نسبتا مشابه گازوییل داشتند و از بین سه نوع بیودیزل، سوخت زیستی تهیه شده از روغن کلزا گرانروی بیشتری در مقایسه با سایرین داشت. درمقادیر گرانش ویژه ترکیبات بیودیزل، تفاوت چندانی با سوخت شاهد مشاهده نشد. نقطه اشتعال ترکیبات بیودیزل (به غیر از B‮‭100‬) نسبت به نمونه شاهد اختلاف چندانی نداشت. نقاط ابری شدن و انجماد بیودیزل پالم بطور مشخص بالاتر از مقادیر مربوط به گازوییل بوده لذا صرفا برای کاربرد در مناطق گرمسیری قابل توصیه است. اما نقاط ابری شدن و انجماد بیودیزل کلزا و سویا بخصوص در ترکیبات B‮‭25‬ و B‮‭50‬ مشابه گازوییل می باشد. ارزش حرارتی ترکیب B‮‭100‬ در تمامی بیودیزل ها اندکی (حداکثر ‮‭12‬ درصد) کمتر از دیزل استاندارد است. واژه های کلیدی: بیودیزل، فرآوری بیودیزل، روغنصهای گیاهی، انرژی