:Bacillus thuringiensis(Bt).باکتری گرم مثبت اسپورزایی است که اصلی ترین زیستگاه آن ،خاک است
توکسین های کریستالی تولید شده آن در مرحله ی اسپورزایی برای حسرات سمی،ولی برای انسان غیر سمی است و مکروارگانیسم اصلی مورد استفاده در کنترل بیولوژیکی
آفات کشاورزی است.با افزایش تقاضا برای مواد غذایی عاری از سموم شیمیایی و با اجرای روش های کشاورزی که آسیب کمتری به محیط زیست می زند استفاده از سموم گسترش بیشتری یافت . باکتری ذر مرحله ی اسپورزایی ،کریستال های پروتئینی متشکل از گروه های مختلف cryوcyt را ترشح می کند.پروتئین های cry برای راسته ی حشرات شامل Lepidoptera,Coleoptera, Hymenoptera,Diptera و همچنین نماتدها سمی است. سمیت شدید پروتئین های cry نیز بیشتر برای راسته ی Diptera گزارش شده است . از آن جا که هر نوع سم cryسازو کار مشخص به عنوان حشره کش دارد،معمولا بر گونه های کمی از یک راسته ویژه تاثیر دارد.به تازگی ،پژوهشگران پروتئین های آفت کش جدیدی (VIP) را در فاز رشد رویشی باکتری تولید می شوند و سازو کار عملکردی وسیع تری دارند،گزارش کرده اند. این سموم برای طیف وسیعی از راسته ی Lepidoptera کشنده است.باکتری Bt عامل بیماری گری شامل سموم پروتئینی ترشحی حشرکش(اگزوتکسین)نیز تولید می کند با این حال مکانیسم عملکرد این محصولات به طور کامل روشن نشده است.دو مدل پیشنهادی وجود دارد:اول اینکه Bt باعث عدم تعادل اسمزی در پاسخ به تشکیل منافذ در غشای سلولی می شود و دوم اینکه باعث باز شدن کانال های یونی می شود که روند مرگ سلول را فعال می کند.روش های مختلفی وجود دارد که مقاومت Bt در آن ها ایجتد می شود:تغییر در گیرندهایی که سم Cry را تشخیص نمی دهند،سنتز ناقل های غشایی که پپتیدها را از سیتوزول از بین می برد و ایجاد مکانیزم های نظارتی که تولید گیرنده های سم را مختل می کند.