تحلیل میزان بارش در تأمین رطوبت خاک و تنش آبی وارده به گندم دیم در دشت زنجان

محدود بودن منابع آب قابل استفاده برای بشر همواره چالش مهمی در طول سال ها بوده است. با جدی تر شدن کمبود آب، استحصال و استفاده از آب باران به عنوان یكی از شاخص ترین تكنیک های مدیریت بهره برداری از پتانسیل آبی هر منطقه است که به سرعت در حال گسترش می باشد. برای دستیابی به توسعه پایدار و افزایش عملكرد، شناخت عمیق عوامل محیطی جهت حفظ یا افزایش بهره دهی و پایداری سیستم های کشاورزی ضروری است و این مهم عملی نخواهد شد، مگر آنكه ذخیره رطوبتی خاک با روش های گوناگون افزایش یابد. در این تحقیق با استفاده از روش مدل بیلان آب، به تحلیل نقش بارش در تامین رطوبت خاک، برای کشت گندم دیم در منطقه زنجان پرداخته شده و در نهایت به بررسی وضعیت تنش آبی وارد شده به گیاه در سال میانگین و پرباران ترین و کم باران ترین سال در دوره آماری مورد نظر اشاره شده است. نتایج تحلیل ها نشان داد، به طور میانگین در دوره رشد گندم دیم و در دوره آماری 11 ساله از سال 2004 تا 2014 رطوبت خاک در 63 درصد طول دوره رشد بالاتر از حد ظرفیت زراعی، 20 درصد طول دوره بین ظرفیت زراعی و آب سهل الوصول و در نهایت 17 درصد زمانی کمتر از حد سهلالوصول بوده است. برای افزایش رطوبت خاک و در ادامه افزایش تولید، استفاده از روش های جدید خاک ورزی، کشاورزی حفاظتی و مالچه ای ارگانیک برای افزایش ذخیره رطوبتی خاک به عنوان یک راهكار استحصال طبیعی آب باران توصیه می گردد

Keywords:

بارش , تنش آبی , رطوبت خاک , زنجان , گندم دیم , مدل بیلان آب