طوفان مغزی: مروری بر پیدایش، انواع، انتقادات وارده و نتایج

امروزه در عصر دانش و ارتباطات، به کارگیری شیوه های فکری، بهره برداری هر چه بیشتر از سرمایه های دانشی و ایجاد نوآوری مستمر، بیش از پیش مورد توجه است. کاربردی ساز ی ایده ها و افکار نو از مصادیق واضح این گرایشات است.همانطور که کارستن یاکوبسن ۲ رئیس دانشگاه تروندهایم میگوید، در حل مسئله باید با یک پا در دنیای سنت و یک پا در دنیای خلاقیت پیاده روی کرد. در دنیای رقابتی امروز، سازمان ها بیش از پیش به دنبال نهادینه سازی رفتار و تفکر خلاقانه در نیروی انسانی خود و به کار گیری تمام منابع و نیروهای سازنده خلاق موجود در سازمان هستند.طوفان مغزی که طوفان فکری نیز نامیده می شود، متداول ترین روش مبتنی بر خلاقیت گروهی برای حل یک مسئله، از طریق تشویق افراد به تولید شماری ایده برای رفع مشکلات موجود در سازمان است. این تکنیک که اولین بار توسط الکس آزبورن در دهه ۱۹۵۰ میلادی معرفی شد، مصداق ضرب المثل سه کله بهتر از یک کله! می باشد و با تولید هر چه بیشتر ایده های اصیل و دست نخورده، به دنبال حل مسائل سازمان از طریق هم افزایی است. روش طوفان مغزی الهام بخش روش های دیگری همچون متد ۵-۳-۶ یا گروه اسمی و شکل های تازه ای چون طوفان مغزی الکترونیکی بوده و تا به امروز به شکل های متنوعی توسط سازمان های بسیاری به کار گرفته شده است. تکنیک طوفان مغزی با به کار گیری ۴ فرض ساده، روشی موثر برای تسهیل یادگیری گروهی، تر غیب افراد به مشارکتدر خلق ایده های نو، انگیزش کارکنان و ایجاد حس ارزشمندی در آنها است. هر چند که طوفان مغزی به روشی مرسوم تبدیل گشته اما همچنان موضوعاتی چون عوامل ناکارآمدی طوفان مغزی ونقدهای وارده بر آن مطرح است. در این مقاله، نویسندگان سعی دارند تا با معرفی این نظریه، به ارائه مفاهیم و مفروضات اصلی، نحوه اجرای این تکنیک و نیز سیر تکاملی و انواع مدل های بسط یافته آن در پاسخ به انتقادات، برای کسب نتایج مطلوب بپردازند.

Keywords:

طوفان مغزی , خلاقیت , تولید ایده , حل مسئله