بررسی فنی و اقتصادی ضرورت استخراج هلیوم از گاز طبیعی در ایران

گاز هلیوم به عنوان یک ماده ارزشمند با توجه به خواص منحصر به فرد خود نظیر نقطه جوش بسیار پایین، نفوذپذیری بالا،واکنش ناپذیری، رسانش حرارتی بالا، دارای کاربردهای فراوانی در زمینه های مختلف علمی، صنعتی، پزشکی، هسته ای و صنایعنظامی می باشد. در طی دهه های اخیر نیاز به گاز هلیوم در صنایع مختلف رو به افزایش بوده و پیش بینی می شود که در آیندهتقاضای هلیوم از عرضه آن بالاتر باشد. میدان گازی پارس جنوبی به عنوان یکی از بزرگترین میدان های گازی مشترک با کشورقطر، با توجه به دارا بودن حدود ۰/۰۴ الی ۰/۰۵ درصد هلیوم، پتانسیل بالای تبدیل شدن کشور ایران به قطب تولید هلیوم در جهان را دارد. این درحالی است که کشور قطر با بهره مندی از پتانسیل های همین میدان دومین کشور تولید کننده هلیوم دنیامحسوب می شود، بنابراین این موضوع اهمیت سرمایه گذاری در حوزه تولید هلیوم در ایران را بیان می کند. با توجه به غلظتپایین عنصر هلیوم در ترکیبات گاز طبیعی لازم است تا روش جداسازی آن به گونه ای انجام شود تا ضمن مصرف انرژی و هزینهپایین بیشترین میزان خلوص را در خروجی داشته باشد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی ضرورت استخراج هلیوم در ایران ازدیدگاه اقتصادی و روش های جداسازی گاز هلیوم، چالش های فنی و تکنولوژیکی جداسازی گاز هلیوم مورد بررسی قرار گرفتهاست. بر اساس مطالعات میدانی و اسنادی صورت گرفته و با در نظر گرفتن افزایش تقاضای جهانی به تولید هلیوم، استخراجدر ایران مقرون به صرفه و ضروری می باشد.

Keywords:

هلیوم , استخراج هلیوم , جداسازی گازی , گاز طبیعی مایع , بازیابی هلیوم