ردیابی ویروس وای سیب زمینی (PVY) از علف هرز تاج ریزی قرمز در مزارع سیب زمینی استان همدان

بیماریهای ویروسی از جمله عوامل محدودکننده تولید سیب زمینی در جهان میباشند. ویروسY سیب زمینی (PVY) از خانواده Potyviridae یکی از مهمترین بیمارگرهای گیاهی در جهان میباشد که سبب کاهش کیفیت و بازده تولیدات خانواده بادنجانیان مانند توتون، سیب زمینی، گوجه فرنگی، فلفل و علف های هرز این خانواده میشود و شیوع آن در سراسر جهان یک چالش مداوم است. ویروس PVY دارای RNA تک رشته ای مثبت بوده و وزن مولکولی آن در حدود ۹/۸ کیلو باز است. این ویروس از طریق مکانیکی و همچنین توسط شته سبز هلو Myzus persicae به صورت ناپایا منتقل میشود. به منظور ردیابی ویروس تعداد ۳۰ نمونه از تاجریزی های قرمز Solanum alatum که علائم مشکوک به آلودگی همچون موزاییک، موجی بودن حاشیه برگ، لکه های کلروتیک و تغییر شکل برگ را نشان میدادند از شهرستان بهار استان همدان جمع آوری شدند. عصاره گیاهان مشکوک روی گیاهان محک شامل Nicotiana occidentalis و N. glutinosa مایه زنی شد. پس از یک هفته علائم نکروز، رگبرگ روشنی و موزائیک به طور سیستمیک در گیاهان مایه زنی شده مشاهده گردید. از گیاهان محک دارای علائم، RNA کل استخراج شد و با استفاده از آزمون RT-PCR و آغازگرهای اختصاصی ژن پروتئین پوششی ویروس PVY، آلودگی نمونه ها به PVY اثبات شد. این اولین گزارش از آلودگی علف هرز تاج ریزی در استان همدان به ویروس PVY می با شد. این ویروس در سال ۲۰۰۸ تو سط شمس الدین سعید و همکاران از علفهای هرز تاجریزی قرمز، سلمه، خار ترشک و عرو سک پشت پرده در جیرفت و نیز در سال ۲۰۱۰ از علفهای هرز شمعدانی وحشی و کاهوی خاردار توسط پوررحیم و همکاران گزارش شده بود. از آنجا که علفهای هرز، میزبان زمستان گذران ویروس های گیاهی محسوب می شوند، شناسایی به موقع علفهای هرز آلوده به ویروس در کنترل بیماری و همه گیری شناسی بیماری نقش به سزایی دارد.

Keywords:

روش مولکولی , شناسایی , Solanum alatum