بررسی لاین های گندم نان از نظر ذخایر ساقه و راندمان انتقال ماده خشک در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به منظور ارزیابی تنوع لاین های گندم نان از نظر ذخایر ساقه و راندمان انتقال این ذخایر در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، آزمایشی در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار بر روی ۱۶ لاین پیشرفته گندم نان از سری WS-۸۷ در ایستگاه  تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان به اجرا در آمد. برای اعمال تنش خشکی، پس از مرحله سنبله دهی آبیاری قطع شد و از مرحله گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک در طی پنج مرحله با فواصل ۱۰ روز، طول و وزن اجزای ساقه شامل طول و وزن دم گل آذین، طول و وزن میان گره زیر دم گل آذین و وزن مجموع میان گره های باقیمانده اندازه گیری گردید. سپس مقدار ماده خشک منتقل شده و راندمان پویا شدن و انتقال آن از هر یک از اجزای ساقه محاسبه و همبستگی آنها با عملکرد دانه بررسی شد. نتایج نشان داد که دامنه تغییرات مقدار ماده خشک منتقل شده از دم گل آذین بین ۱۳ تا ۱۲۲ ( به ترتیب لاین های ۹ و ۱)، از میان گره زیر دم گل آذین بین ۷۵ تا ۲۲۵ ( به ترتیب لاین های ۶ و ۱) و از مجموع میان گره های باقیمانده بین ۵۱ تا ۲۰۶ (به ترتیب لاین های ۱۴ و ۱۰) میلی گرم بود. مجموع ماده خشک منتقل شده از ساقه بین ۱۸۶ تا ۵۰۶ میلی گرم به ترتیب در لاین های ۱۶ و ۱ مشاهده گردید. همچنین راندمان پویا شدن و انتقال ماده خشک از دم گل آذین بین ۳/۴ تا ۲۶/۸ (به ترتیب لاین های ۹ و ۳)، از میان گره زیر دم گل آذین بین ۲۵/۹ تا ۴۸/۶ (به ترتیب لاین های ۶ و ۸) و از مجموع میان گره های باقیمانده بین ۱۳/۳ تا ۴۲/۸ (به ترتیب لاین های ۱۴ و ۱۰) درصد اندازه گیری گردید. از بین سه جزء مورد بررسی، میان گره زیر دم گل آذین بیشترین اهمیت را در مقدار ماده خشک منتقل شده و راندمان انتقال ماده خشک دارا بود. عملکرد دانه همبستگی مثبت ومعنی داری با صفات طول دم گل آذین(*۰/۵۰=r) و طول میان گره زیر دم گل آذین(*۰/۵۳=r) داشت.

Keywords:

گندم نان , عملکرد دانه , صفات مورفوفیزیولوژیک , قطع آبیاری