ارزیابی اثر تنش خشکی آخر فصل در ارقام گندم با استفاده از دمای سطح کانوپی

کمبود نزولات آسمانی و توزیع نامناسب آن در مناطق جنوبی گرم و خشک کشور یکی از عوامل عمده کاهش محصول گندم در این مناطق می باشد. به کار گیری ارقام مقاوم به خشکی سازگار با مناطق گرم و خشک یکی از راههای عملی موثر در مقابله با خشکی به شمار می رود. این تحقیق به منظور بررسی و تعیین تحمل به تنش خشکی ارقام و لاین 1388 اجرا - های گندم جهت انتخاب ارقام متحمل به خشکی در شهرستان داراب در قالب دو پروژه مجزا در سال 89گردید. این آزمایش با 25 لاین و رقم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار تحت دو محیط نرمال و تنش خشکی انتهایی اجرا گردید. آبیاری براساس نیاز آبی تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک معادل آبیاری بدون تنش و تنش خشکی بصورت قطع آبیاری بعداز مرحله گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک اعمال شد . بر اساس تجزیه مرکب آزمایشها در اکثر صفات مورد بررسی ژنوتیپها از لحاظ واکنش به تیمار آبیاری تفاوت معنی داری نشان دادند درحالیکه 10 و 12 به ،24 ،2 ، اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در برخی صفات معنی دار نبود. در محیط نرمال لاینهای شماره 15 به ترتیب دارای 13،16 ،17 ،2 و 4 ترتیب دارای بالا ترین عملکرد بودند و در محیط تنش خشکی انتهایی لاینهای ، بالاترین عملکرد بودند. مقایسه میانگین ها با روش دانکن در تجزیه مرکب نیز نشان داد که لاینهای شماره 13 15 و7 دارای میانگین عملکرد بالا و معنی دار نسبت به سایر ارقام هستند. محاسبه همبستگی سه مرحله CTD اززمان گلدهی تا رسیدگی با عملکرد نشان داد که تنزل درجه حرارت سطح کانوپی ارقام مورد مطالعه، در هر سه مرحله اندازه گیری همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دارد. همچنین میانگین هر سه مرحله CTD اززمان همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد نشان داد.

Keywords:

گندم , خشکی , دمای سطح کانوپی