آئین " گره گشو" از فلات ایران تا کرانه های خلیج فارس

فرهنگ عامه، مجموعه آیین ها، عادات و رسوم، سسن و باورهای مردم یک جامعه و سرزمین است و هدف آن شناخت و معرفی زمینه های مختلف فرهنگ مردم از گذشته تا اکنون است. ارزش و اهمیت فرهنگ عامه به اندازه ای است که امروزه در حوزه های مختلف علوم انسانی از جمله: جامعه شناسی و شاخه های مختلف آن، تاریخ، روان شناسی، ادبیات و حتی ادیان مورد بررسی قرار می گیرد. مناطق جنوبی کشور و از جمله بوشهر با قدمتی تاریخی، از دیرباز تاکنون، محل حضور و وجود آئین ها و رسوم و باورها و شاخه های مختلف ادب عامه بوده اند و از این دیدگاه از ثروتمندترین نقاط ایران به شمار می روند. از طرفی نیز به دلیل نزدیکی مرزی مناطق جنوب ایران با برخی کشورهای حوزه خلیج فارس و نیز به دلیل تشابه زبانی و مذهبی در برخی موارد، شاهد حضور برخی آیین ها و سنت های مشترک میان مردم این نقاط هستیم. این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای به بررسی، تحلیل و معرفی آئین "گره گشو" به عنوان یکی از آئین ها و سنن ریشه دار و مشترک در میان مردم مناطق جنوب ایران و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس با تاکید بر استان بوشهر، انجام شده است. در برخی موارد نیز از شیوه میدانی نیز استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که آئین "گره گشو" با قدمتی تاریخی و چند هزارساله، علی رغم تفاوت های جزئی در ساختار و شیوه اجرا، با اهداف مشترک در مناطق جنوب ایران و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس برگزار می شود. بن مایه های مذهبی و دینی آئین هایی همانند "گره گشو" و اهداف انسانی و اخلاقی نهفته در آن ها می تواند سهمی مهم در وحدت امت اسلامی ایجاد نماید.

Keywords:

فرهنگ عامه , ادبیات , گره گشو , خلیج فارس , بوشهر