بررسی اثر گذاری شوک سیاست پولی و ساختار بودجه بر قدرت وام دهی عقود اسلامی در بانکهای منتخب خصوصی

اقتصاد ایران به عنوان یک اقتصاد در حال توسعه دارای ساختاری است که در آن وجود درآمد حاصل از صادرات نفت باعث گردیده است که سیاست های پولی و ارزی تحت الشعاع سیاست ها و اهداف توسعه ای و بودجه ای دولت قرار گیرند. همچنین سیستم مالی ایران طی سال های گذشته روندی توسعه یافته تر به خود گرفته است و بازارهای بورس چه از لحاظ حجم سرمایه و چه از لحاظ جغرافیایی گسترش یافته اند، گردش پول و ثروت جامعه موضوعی است که نقش بانک ها، که موسسه های مالی و خدماتی هستند را در آن بسیار تعیین کننده و مهم ارزیابی کرد. از این رو، بانک ها از جایگاه ویژه ای در اقتصاد هر کشور برخوردارند. بانک ها به واسطه تاثیرهای خارجی مانند گردآوری پس اندازها، تخصیص منابع و فراهم کردن نقدینگی در سمت منابع و مصارف، با ریسک ها و شوک های مختلفی مواجه اند که این شوک ها می تواند بر بسیاری از متغیرهای مهم اقتصادی اثرگذار باشد .یکی از این شوک ها، شوک نقدینگی بانک است؛ بانک ها برای مقابله با پدیده ریسک نقدینگی، دارایی های نقد نگهداری می کنند که در واقع، دارایی های نقد، در شرایطی که سپرده ها کاهش یابد، به عنوان یکی از منابع تامین مالی اعتبارات محسوب می شود و با کاهش آن می توان تسهیلات اعطایی را افزایش داد، از طرفی افزایش دارایی های نقد نگهداری شده در بانک باعث می شود منابع موجود در بانک برای اعطای اعتبارات به کار نرود. حال هنگامی که در یک بانک، بستانکاری ناشی از تسهیلات اعطایی افزایش یابد و میزان دارایی های نقد بانک کاهش یابد، می توان گفت که در آن بانک، شوک نقدینگی اتفاق افتاده است .امروزه نقش و تاثیرگذاری بنیادین بانک ها در اقتصاد، در قالب واسطه های مالی و تسهیل کننده های سیستم پرداخت اعتبار پذیرفته شده است. به طور کلی، بانک ها از وام ها برای ایجاد درآمد استفاده کرده و درآمد اصلی شان از شکاف میان نرخ سپرده و وام اعطا شده به دست می آید. حجم وام اعطا شده توسط بانک ها نیز تابعی از ویژگی های داخلی آنها مانند اندازه، میزان سپرده، نقدینگی، سیاست اعتباری و عوامل داخلی دیگر است.مقاله حاضر بررسی اثر شوک نقدینگی و ساختار بودجه بر قدرت وام دهی عقود اسلامی شبکه بانکی بود که جامعه آماری تحقیق شامل منتخبی از بانک های پذیرش شده در بورس اوراق بهادار تهران بود که برای دوره زمانی ۱۳۹۸-۱۳۹۰می باشد. با توجه به نتایج تخمین مدل شوک نقدینگی تاثیر معناداری بر قدرت وام دهی عقود اسلامی شبکه بانکی دارد نداشته اما ساختار بانک بر قدرت وام دهی عقود اسلامی دارای تاثیر معنادار بوده است.

Keywords:

شوک نقدینگی , سیاست های پولی , ساختار بودجه بانکی , وام دهی , عقود اسلامی