اثر کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری ناقص ریشه بر عملکرد، فلورسانس کلروفیل و پارامترهای رشد آفتابگردان

کم­آبیاری به­عنوان یک عامل تنش­زا بر ویژگی­های رویشی و فیزیولوژیکی گیاهان اثر می­گذارد. آبیاری ناقص ناحیه ریشه (PRD) یکی از مدیریت­های آبیاری است تا با کاهش مصرف آب شدت تنش وارده بر گیاه را بکاهد. هدف این پژوهش بررسی اثر کم­آبیاری بر فلورسانس کلروفیل، وزن خشک طبق، ساقه، برگ، نمایه سطح برگ و عملکرد دانه آفتابگردان (Helianths annus L.) رقم آذرگل در اقلیم ساری می­باشد. این آزمایش در سال ۱۳۹۲ در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۵ تیمار و  در سه تکرار به اجرا در آمد.تیمارهای پروژه عبارت بودند از(۱) آبیاری کامل (۱۰۰ درصد جبران کاهش رطوبتی خاک)، (۲) کم­آبیاری تنظیم شده (DI)در دو سطح ۷۵ و ۵۵ درصد، و (۳) آبیاری ناقص ریشه نیز در دو سطح ۷۵ و ۵۵ درصد جبران کاهش رطوبتی خاک. یافته­های این پژوهش نشان­دهنده تفاوت معنی­دار اثر تیمارهای آبیاری بر عملکرد دانه، کارایی فتوسنتز، فلورسانس بیشینه و کمینه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ساقه، طبق و برگ می­باشد. تنش آبی به­طور معنی­داری عملکرد دانه، شاخص عملکرد کوانتومی  (YII)و فلورسانس بیشینهFmرا کاسته و از سویی دیگر موجب افزایش میزان فلورسانس کمینه F۰ شد. بیشترین مقدار عملکرد مربوط به تیمار آبیاری کامل و به میزان ۵۱۴۸ کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار آبیاری PRD۷۵ تفاوت معنی داری نداشت. بیشترین شاخص سطح برگ در پایان فصل رشد مربوط به تیمار آبیاریFI  با ۳/۴ بود که با تیمارهای PRD۷۵، DI۷۵و PRD۵۵  تفاوت معنی­داری نداشت. در مجموع، کم­آبیاری تا حد ۷۵ درصد نیاز آبی بصورت خشکی ناحیه ریشه توصیه می­شود زیرا باعث کاهش ۸/۱۶ درصدی در آب مصرفیشد و با تیمار آبیاری کامل از نظر عملکرد دانه، عملکرد کوانتومی و سایر پارامترهای رشد تفاوت معنی­داری نداشت.

Keywords:

تنش آبی , شاخص سطح برگ , عملکرد کوانتمی , ویژگی فیزیولوژیکی