تعیین سطح بهینه اقتصادی اراضی دیم به منظور پیشگیری از بیابان زایی در اراضی کشاورزی (مطالعه موردی شهرستان ایجرود زنجان)

ضرورت تعیین اندازه مطلوب مزارع در کمک به سیاست‌های بهینه‌سازی و یکپارچه‌سازی اراضی جهت توقف روند بیابان‌زایی و همچنین بهبود طرح‌های توسعه منابع آب بسیار حائز اهمیت است. در این مطالعه سعی شده تا اندازه بهینه اقتصادی به طور مشخص برای حدود 6 هزار هکتار اراضی دیم واقع در شهرستان ایجرود زنجان تعیین شود. در مطالعه کنونی با توجه به محدودیت اطلاعات موجود در منطقه از فرم تابع درجه سوم برای بررسی اندازه بهینه مزارع استفاده شده است. نتایج حاصل از تابع هزینه بلند مدت نشان می‌دهد که مقدار بهینه سطح اراضی برابر 05/33 هکتار بوده و به بیان دیگر اگر اراضی زراعی بهره‌برداران برابر این مقدار باشد، کمترین مقدار هزینه تولید را دارند. در محدوده مطالعاتی فقط حدود 5 درصد از اراضی برابر یا بیشتر از سطح بهینه محاسباتی مالک زمین بوده و همچنین میانگین مالکیت اراضی نیز در حدود 7/2 هکتار بدست آمده که نشان دهنده وضعیت نابسامان اراضی از نظر یکپارچگی در محدوده مطالعاتی است. بنابراین در صورت عدم توجه به بحث تجمیع اراضی در بلندمدت امکان افزایش روند بیابان‌زایی در اراضی دیم وجود خواهد داشت.

Keywords:

اندازه اقتصادی , اراضی زراعی , توابع هزینه , بیابان زایی , ایجرود