تحلیل ماهیت قراردادهای BOT و کارایی آن در پروژه های زیر بنایی ایران

قرارداد های بی .او.تی (B.O.T) یا ساخت ، بهره برداری و انتقال ( واگذاری ) به قراردادهایی اطلاق میشود که در آن شرکت یا شرکتهایی در قبال امتیازاتی ، اقدام به اجرای پروژه های سنگین ( به لحاظ مالی ) نموده، مدت محدودی از پروژه اجرا شده، منتفع گردیده و سپس پروژه یعنی مستحدثات را به طوریکه امکان فعالیت کامل را داشته باشد، بلا عوض به طرف دیگر که عموما دولتها یا شرکتهای وابسته به دولت می باشند ، انتقال می دهند. هدف از این پژوهش بررسی کارایی توافق نامه های BOT در پروژه های زیر بنایی ایران به روش SWOT بوده است . این تحقیق ، کاربردی با روش توصیفی ، پیمایشی اجرا شده است . جامعه آماری پژوهش ، شامل مدیران و برنامه ریزان پروژه های عمرانی به تعداد ۲۰ نفر انتخاب شده اند.پس از تهیه پرسشنامه ها و توزیع و جمع آوری آنها بر اساس روش SWOT، ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی جهت تحلیل یافته ها و استراتژی های مناسب استفاده گردید .افزایش مشارکت بخش خصوصی در صورت استفاده از قراردادهای BOT، به عنوان مهمتریت عامل قوت، کمبود قدرت رقابت مدیریت در عرصه پروژه های BOT، به عنوان مهمترین عامل ضعف ، وجود نگرش مثبت در مسئولین در ایجاد و حمایت از پروژه های BOT، به عنوان مهمترنی عامل فرصت ، و افزایش تحریم ها و داشتن تاثیرات منفی علیه کشور ایران در خصوص اجرای پروژه های BOT، به عنوان مهمترین عامل تهدید شناسایی گردیدند. همچنین براساس نمره ماتریس عوامل درونی (۳۸/۲) و عوامل بیرونی (۴۹/۲) توافق نامه های BOT، در منطقه WT قرار دارد. بنابراین با توجه به نتایج ماتریس تحلیل SWOT لازم است که بیشتر از استراتژی تدافعی یا ثبات جهت مدیریت پروژه های BOT استفاده شود.

Keywords:

قراردادهای BOT , پروژه های زیربنایی , تحلیل SWOT , نقاط قوت , ضعف , تهدید , فرصت