جایگاه درس آشنایی با معماری اسلامی در آموزش معماری و تاثیر آن بر هویت معماری

معماری ایران تاریخ چند هزار ساله را پشت سر گذاشته است . بنابر اعتقاد صاحب نظران آشنایی با تجربیات معماری درطراحی و ایجاد محیط زندگی مردمان این سرزمین می توانند راهگشای گذر از بحران هویت معماری معاصر باشد. زیرامعماری سرشار از هویتی است که اولا بیانگر ارزش های حاکم بر جامعه است ، دوما مبین ارزشهایی است که جامعه به آنها تمایل دارد. از این رو امروزه بیش از هر زمان دیگری توجه بر تربیت متخصصان آشنا با ارزش های کیفی نهفته در معماری دیرینه کشور ضرورت یافته است . این در حالی است که تاریخ معماری ایران هنوز جایگاه شایسته و مطلوب در دانشکده های معماری ندارد و علی رغم بازنگری های متعدد صورت گرفته در برنامه های درسی در رشته معماری ، همچنان پرداختن به مبحث تاریخ معماری ایران در این برنامه ها کم رنگ بوده است و تدریس تاریخ معماری ایران ذیل درس( آشنایی با معماری اسلامی ) در برنامه فعلی رشته معماری چندان موفق به نظر نمی رسد. بر این اساس پرسش اصلی این مقاله بر این موضوع معطوف است که چگونه می توان عرصه آموزش تاریخ معماری ایران را در دانشگاه ها گسترش داد؟. نتایج بررسی های این سطح حاکی از فقدان دروس مربوط به تاریخ معماری ایران در برنامه درسی دانشکده های معماری ایران، برخلاف اهمیت بنیادین آن و جایگاه پررنگ دروس مربوط به معماری بومی در برنامه های سایر کشورها است ، ضمن آن که برنامه درس آشنایی با معماری اسلامی نیز به عنوان تنها درس حوزه تاریخ معماری ایران در حصول به اهداف مورد نظر خود وفاق چندانی نداشته است . این یافته ها اهمیت پرداختن به حوزه تاریخ معماری ایران در برنامه درسی دانشکده های معماری را بیش از پیش روشن می سازد. از این رو در این مقاله به دنبال شناخت تاریخ معماری ایران جهت ارائه برنامه ریزی ساختاری برای تدوین برنامه دروس این حوزه و جایگاه درس اشنایی با معماری اسلامی در وضع موجود دوره کارشناسی پرداخته و مشکلات و نقصان های موجود در آن مورد اشاره قرار گرفته است . نهایتا در بررسی صورت گرفته اصلی ترین مشکل این درس این است که جز دروس نظری است و طراحی معماری عملی و بین دو بخش نظری و عملی ارتباط مناسبی وجود نداردو مفاهیم به دانشجو منتقل نشده و یا انتقال ناقص است و نحوه ارزش گذاری جامعه و محیط آموزشی در جهت رشد این ارزش ها نیست .

Keywords:

آموزش معماری , آموزش تاریخ معماری , برنامه دروس تاریخ معماری ایران , هویت , معماری اسلامی .