بررسی علم الحیل (علم مکانیک)، چرایی عدم نمود شایسته آن در جامعه اسلامی و نیز نقش آن در شکل گیری تمدن غرب

علم الحیل یا اختصارا حیل (جمع کلمه حیله به معنای شگرد، دانش یا شناخت ابزار شگرد ساز) یکی ازشاخه های علوم در بین مسلمانان و ناظر بر ساختار و ساختن اسباب شگفت انگیز بوده است. در این علمعملا از انواع ماشین ها، اعم از ظروفی که برای تفریح و سرگرمی پادشاهان ساخته می شد، تا دستگاه های بالابرنده آب، تلمبه ها، دستگاه های مکش آب، آسیاب های آبی و بادی و انواع ساعت های مکانیکی و آبیبحث می شد.متخصصان تاریخ تکنولوژی اسلامی با تسامح لفظ مهندسی مکانیک یا علم مکانیک را که علم مطالعهویژگی های اشیاء، مانند بحث پیرامون اجسام ساکن و در حال حرکت و حالات موجود در اشیاء نظیر فشار،حجم و دما می باشد را معادل علم الحیل انتخاب کرده اند.در این پژوهش سعی بر آن شده تا ضمن مشخص کردن محدوده علم الحیل به تعریف لغوی و اصطلاحیآن پرداخته سپس به بررسی تاریخچه آن (پیش از اسلام و پس از اسلام)، جایگاه اندیشمندان علم الحیل،چرایی عدم نمود شایسته علم الحیل در جامعه اسلامی و در انتها به نقش علم الحیل در انتقال دانش به دیگرسرزمین ها بپردازیم.

Keywords:

علم الحیل , علم مکانیک , تکنولوژی , پیشه ور , انتقال دانش , جامعه اسلامی