تحلیل شدت و تداوم طوفان های گرد و غبار در استان خوزستان

یکی از بلایای طبیعی که استان خوزستان را به دلیل موقعیت جغرافیایی و همجواری آن با پهنه­های بزرگی از مناطق بیابانی تحت تأثیر قرار می­دهد، رخداد نامطلوب طوفان­های گرد و غباری است. رخداد طوفان­های گرد و غباری در این منطقه، هر ساله مسبب زیان­های فراوانی از جمله ایجاد اخلال در سیستم ارتباطی، صنایع و کارخانه­ها، آلودگی هوا و بیمارهای تنفسی و عفونی و بسیاری اثرات نامطلوب دیگر می­شود. هدف اصلی این پژوهش تحلیل شدت و تداوم طوفان­های گرد و غباری در استان خوزستان می­باشد. در پژوهش حاضر از داده­های ساعتی با کد 06 برای یک دوره­ی 9 ساله (2008-2000) برای 12 ایستگاه واقع در سرزمین مورد پژوهش استفاده شده است. ابتدا آنالیزهای آماری با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Excel انجام شد و در نهایت داده­ها بر اساس دو عامل کاهش دید و تداوم تقسیم شدند و خط روند طوفان­ها بر اساس این دو عامل ترسیم شد. نتایج حاصل از پراکنش زمانی و مکانی گرد و غبار نشان می­دهد که در طی دوره­ی آماری مورد مطالعه، این رخداد روند افزایشی داشته است به­طوری که مدت زمان تداوم گاهی تا یک ماه هم رسیده و کاهش دید به­خصوص در سال های پایانی به زیر 100 متر رسیده است. شروع طوفان شدید اکثرا در ساعت 03 به وقت گرینویچ می­باشد. میانگین ماهانه نشان­گر آن است که ماه جولای دارای بیش­ترین و ماه دسامبر دارای کم­ترین مقادیر طوفان­های گرد و غبار هستند. ایستگاه دزفول دارای بیشترین فراوانی (آلوده­ترین) و ایستگاه ایذه دارای کم­ترین فروانی (پاک­ترین) رخداد گرد و غبار می­باشند. نتایج همچنین نشان می­دهند که هر چه از سمت شمال غرب به سمت جنوب شرق برویم از شدت و مدت زمان تداوم طوفان­های گرد و غباری کاسته می­شود و مسیر حرکت طوفان­ها در راستای شیب زمین در منطقه می­باشد.

Keywords:

آنالیز آماری , خوزستان , طوفان­های گرد و غباری , شدت و تداوم