تبیین اثرات و پیامدهای سیاسی و اجتماعی معضلات زیست محیطی

در جوامع دانشگاهی و سیاسی توجه و علاقه به امنیت به طور سنتی متوجه تهدیداتی است که کشورها برای یکدیگر ایجاد می کنند. امنیت توانایی کشورها و جوامع برای حفظ هویت های مستقل شان ونیز توانایی حفظ یکپارچگی سرزمینی و کارکردی آنها را شامل می شود. نگرانی غالب در بحث امنیت ملی توسط این افراد این است که امنیت ملی از طریق روابط خشن و بالقوه خشن میان دولت ها و نیز خطرات دائمی و نیمه دائمی برای دولتها از طریق خشونتهای سازمان یافته، عمدی و دولتی از طریق وسایل نظامی مشخص می شود. به علت اینکه بقاء رفاه ارزشهای هسته دولتها در خطر است کاهش و تبدیل یک تهدید به فرصت مستلزم پاسخ های هماهنگ ملی است و نیز تقاضای متناوب برای بازتعریف امنیت روابط بین المللی جدید را انعکاس می دهد و مستلزم گنجاندن تهدیدات غیرنظامی در بحث امنیت ملی است که اینمسئله کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ریچارد اولمن در مقاله ای بعنوان کرده است که ما نیازمند درک گسترده ای از تهدیدات برای امنیت ملی هستیم وی معتقد است که می بایستی هر عمل یا رفتار و نیز سلسله روابطی را باید در قلمرو امنیت ملی گنجاند که به شدت و در طی یک دوره زمانی کوتاه توانایی زندگی ساکنان یک کشور را مورد تهدید و فرسایش قرار می دهد و نیز اساساً دامنه انتخاب و گزینه های سیاسی موجود برای دولت ها و واحدهای غیردولتی و خصوصی درون دولتها را به شدت محدود می سازد. لذا در این مفهوم هر دو نوع تهدید و منابع تهدید بسیار دامنه درا هستند. این تعریف حاکی از این است که تهدیدات غیرسنتی، بازیگران غیر نظامی را وارد و درگیر اقدامات و رفتارهایی می سازد که آشکارا توسط دولتها هدایت نمی شوند. لذا می توان تغییرات و تهدیدات محیط زیستی را در قلمرو علایق و نگرانی های امنیت ملی گنجاند. امروزه منابع زیست محیطی که هم ارزش اقتصادی دارند و هم ارزش حیاتی برای تأمین معاش و سلامت روحی و جسمی بشر دارند در معرض نابودی و خسارت های ناشی از فعالیت انسانی هستند. مشکلات زیست محیطی مثل آلودگی حوزه زهکشی آب به شیوه مشکلات اقتصادی حل نمی شوند. معضلات زیست محیطی عموماً اشاره به آلودگی و تخریب آب، خاک و هوا دارد و به تبع آن حیات دریایی، جنگل ها و اراضی زراعی را به گونه های مختلف تحت تأثیر قرار می دهند که ماورای فرایند طبیعی آنهاست و اینها عمدتاً ناشی از تغییرات زیست محیطی با منشأ انسانی است. پمپاژ و بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی نه تنها سطح آب زیرزمینی را در نواحی مجاور پائین می کشد، بلکه منجر به شورزایی و نفوذ دیگر آلاینده ها به آبهای زیرزمینی می شود. عموم عناصر زیست محیطی جهان به خصوص خاور میانه و همسایگان ایران در یک محیط برخورد و مملو از تنش دائمی قرار گرفته اند.

Keywords:

محیط زیست , تغییرات آب و هوایی , امنیت , امنیت ملی , فرسایش زیست محیطی