ارزیابی صفات کمی مرتبط با تحمل به خشکی در ارقام بومی گندم دوروم ایران (Triticum turgidum)

تنش خشکی مهم ترین تنش غیر زنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جهان می شود. در این آزمایش تعداد 20 رقم بومی و 2 رقم تجاری گندم دورو م از نظر برخی صفات فنو لوژیک، فیزیولوژیک و مورفولوژیک مرتبط با مقاومت به خشکی تحت شرایط تنش آبی و آب یاری طبیعی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار بررسی شدند . نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که ارقاماختلاف معنی داری را برای اکثر صفات دارند و دارای تنوع بالایی می باشند. تنش باعث کاهش در صفات انداز ه گیری شده گردید و بیشترین کاهش در صفات وزن سنبله، محتوای نسبی آب و عملکرد دانه تک بوته مشاهده شد. نتایج حاصل از محاسبه ضرایب همبستگی تحت شرایط طبیعی و تنش آبی نشان داد که صفات اجزای عملکرد شامل تعداد سنبلچه در سنبله، وزن صد دانه، تعداد دانه در سنبله و وزن سنبله، همچنین عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و طول پدانکل همبستگی مثبت و معنی داری را با عملکرد دانه داشتند . تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که در شرایط آبیاری طبیعی، صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبلچه و روز تا گلدهی دارای اهمیت بیشتری می باشند. در حالیکه در شرایط تنش آبی وزن سنبله، تعداد د انه در سنبله، تعداد پنجه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک دارای اهمیت بیشتری هستند.

Keywords:

تنش خشکی , گندم دوروم و محتوای نسبی آب