ارزیابی تیتراسیون یدومتریک در محاسبه میزان هیپوکلریت سدیم در شیر

هیپوکلریت سدیم به علت آثاری مانند اکسیداسیون پروتئین ها و مهار آنزیم ها به عنوان یک ضدعفونی کننده موثر در انواع مایعات سفیدکننده استفاده می شود. کاربرد مقادیر بالایی از هیپوکلریت به عنوان ضدعفونی کننده در شیر و برخی از نوشیدنی ها ممکن است منجر به عوارض متنوعی بویژه در دستگاه گوارش گردد. هیپوکلریت سدیم با استفاده از روش تیتراسیون یدومتریک قابل شناسایی و اندازه گیری می باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی قابلیت این آزمایش در محاسبه هیپوکلریت سدیم افزوده شده به شیر می باشد. پس از محاسبه میزان هیپوکلریت سدیم در مایع سفیدکننده به روش یدومتریک، رقت های مختلف هیپوکلریت سدیم (125/0، 25/0، 5/0، 1، 2، 4 و 8 میلی گرم در میلی لیتر) در دو نوع شیر کم چرب و پرچرب تهیه شد. یک میلی لیتر از هر نمونه را با آب مقطر جوشیده رقیق کرده و متعاقبا یک گرم یدید پتاسیم و نیز 5 میلی لیتر اسیداستیک 6 نرمال به آن اضافه شد. ید آزاد شده را بوسیله تیوسولفات سدیم (1/0 نرمال) در حضور محلول نشاسته تیتر شد. حداقل میزان قابل ردیابی هیپوکلریت سدیم در این روش، 25/0 میلی گرم در میلی لیتر شیر می باشد. علی رغم همبستگی بالای مقادیر هیپوکلریت محاسبه شده بروش یدومتریک با مقادیر افزوده شده به شیر پرچرب و کم چرب (به ترتیب: 980/0r=+، 903/0r=+؛ 01/0p<) و نیز همخوانی مناسب داده ها با یک مدل آماری (به ترتیب: 962/0 R2=و 997/0R2=)، مقادیر کمی از هیپوکلریت سدیم افزوده به شیر (حداکثر 36/35%) قابل اندازه گیری است. از سوی دیگر با افزایش غلظت هیپوکلریت سدیم –بویژه در شیر کم چرب– میزان قابل محاسبه آن توسط این روش کاهش می یابد (05/0p<). محاسبه هیپوکلریت سدیم به روش یدومتریک در شیر گرچه ساده و مقرون به صرفه می باشد، ولی احتمالا واکنش آن با سایر اجزای شیر مانند پروتئین ها، چربی و لاکتوز مانع شناسایی و اندازه گیری مقادیر واقعی آن می شود.

Keywords:

هیپوکلریت سدیم , شیر , تیتراسیون یدومتریک