کالیبراسیون پارامترهای ذوب برف در برآورد هیدروگراف سیلاب - حوزه کارون، پل شالو

پدیده برف در مناطق کوهستانی که بخشی از بارش این مناطق را شامل میشود، از جمله موارد محدود کننده فعالیت های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی می باشد که باید، نقش آن در ایجاد رواناب به صورت مستقل بررسی گردد . برای این منظور نرم افزارها و روش های متعددی وجود دارد که همواره مورد استفاده محققان قرار گرفته است . یکی از آخرین نرم افزارهایی که برای این هدف ارائه شده است، نرم افزار HEC-HMS می باشد که با در نظر گرفتن پارامتر های مرتبط با برف، قادر به شبیه سازی سیلابهای حاصل از بارش میباشد . در این تحقیق کارایی مدل مذکور در شبیه سازی هیدروگراف سیل با استفاده از آمارهای بارندگی 26 تا 28 اسفند 1376 در حوزه کارون تا خروجی پل شالو در دو حالت توزیعی (زیر حوزه ها ) و یکپارچه (کل حوزه ) بررسی و نتایج مربوط به مطالعه و کالیبراسیون دو پارامتر ضریب درجه روز و درجه حرارت بحرانی در مقالۀ حاضر ارائه شده است . بدین منظور، ابتدا با استفاده از داده های مشاهده ای، رابطه عمق آب معادل برف و ارتفاع تعیین و با محاسبه ذوب روزانه برف، مقدار عمق آب معادل برف در هر واحد هیدرولوژیکی در باند های ارتفاعی 100 متری به دست آمد . همچنین با تهیه نقشه های هیپستومتریک 100 متری در هر واحد، مساحت باندها نیز تعیین گردید . اطلاعات دما نیز به صورت نرخ کاهش حرارت، متوسط دمای روزانه در پایین ترین نقطه ارتفاعی و الگوی توزیع زمانی حرارت در هر واحد وارد گردید . سایر پارامترهای مورد نیاز مدل مثل اطلاعات مربوط به بارش و خصوصیات فیزیوگرافی حوزه نیز با استفاده از روش های مربوطه به دست آمد . در طی مطالعات و پس از اجرای مدل مشخص گردید که پیش فرض اولیه و معمول 0,75 درجه سانتیگراد برای درجه حرارت بحرانی نتیجه مطلوبی ارائه نمی دهد . لذا طی کالیبراسیون این پارامتر مشخص شد که با مقدار 2/5 برای درجه حرارت بحرانی، اختلاف هیدروگراف مشاهده ای و محاسباتی به حداقل میرسد . همچنین مقدار 3/2 میلیمتر بر درجه سانتی گراد روز برای ضریب درجه روز نسبت به سایر مقادیر نتایج بهتری حاصل شد . از این مقادیر میتوان در سایر تحقیقات در منطقه نیز استفاده نمود که بخش عمده ای از ابهامات مرتبط با پارامتر برف در برآورد سیلابهای این منطقه را برطرف مینماید . همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که مدلHEC-HMS کارایی کافی در شبیه سازی سیلابهای کارون با لحاظ پارامتر برف را به خوبی دارد

Keywords:

ضریب درجه روز , درجه حرارت بحرانی , پارامترهای ذوب برف , رودخانه کارون , شبیه سازی هیدروگراف سیلاب