تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی غیر کشاورزی و پایداری سکونت گاه های روستایی(نمونه موردی: شهرستان مشهد)

یکی از رویکردهایی که در چارچوب توسعه پایدار روستایی مطرح می باشد، رویکرد «متنوع سازی فعالیت های اقتصادی» است که تنوع، شالوده و اساس ثبات و پایداری است و هر اندازه سیستمی متنوع تر گردد، پایداری و پویایی آن در طول زمان و در مکان های مختلف نه تنها در مقابل تنش های درونی، بلکه در مقابل تنش های بیرونی نیز حفظ می گردد. بر ایین اساس تحقیق حاضر به تبیین پایداری/ ناپایداری جمعیتی سکونتگاه های روستایی شهرستان مشهد با استفاده از رویکرد متنوع سازی فعالییت های اقتصادی می پردازد . روش تحقیقپس رویدادی می باشد و فرضیه تحقیق بین دو گروه از روستاهای شهرستان مشهد مورد آزمون قرار می گیرد. جمع آوری اطلاعات مبنی بر روش اسنادی و پیمایشی بوده است و نمونه گیری به روش نمونه گیری طبقه ای تخصیص یافته، صورت گرفته است. نتایج حاصل از 41 پرسشنامه آبادی و 380 پرسشنامه خانوار نشان داد که میزان تنوع در فعالیت های اقتصادی بین دو گروه از روستاهای پایدار و ناپایدار جمعیتی متفاوت است، به طوری که روستاهای پایدار جمعیتی از نظر فعالیت های اقتصادی متنوع تر می باشند. بررسی نوع تنوع در فعالیت های اقتصادی بین دو گروه روستاهای پایدار و ناپایدار جمعیتی بیانگر این مطلب است که روستاهای پایدار جمعیتی عمدتاً از نظر فعالیت های اقتصادی غیر کشاورزی )صنعت و خدمات( متنوع هستند، حال اینکه تنوع در روستاهای ناپایدار جمعیتی عمدتاً در فعالیت های اقتصادی بخش کشاورزی می باشد. این امر ساله با وقوع خشکسالی های پیاپی از سال 1379 تاکنون در استان خراسان رضوی قابل توجیه است. لذا تنوع بخشی به فعالیت های اقتصادی خانوار )خصوصاً در بخش های غیر زراعی( باعث کاهش آسیب پذیری خانوار در برابر بحران های مختلف گردیده و ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی را افزایش می دهد.

Keywords:

تنوع بخشی , فعالیت اقتصادی , سکونت گاه های روستایی , شهرستان مشهد