تصمیمگیری چند معیاره در مدیریت یکپارچه آبخیز ( مطالعه موردی : آبخیز رامیان - استان گلستان )

مدیریت یکپارچه آبخیز راهی برای نیل به مدیریت بهینه آب، سرزمین و منابع وابسته به آنها و ایجاد تعادل بین نیاز های اقتصادی - اجتماعی و پایداری اکوسیستم های زیستی می باشد . در این تحقیق در راستای اهداف مدیریت یکپارچه به بررسی اثرات فیزیکی و اقتصادی - اجتماعی سناریوهای مدیریت بیولوژیک با تاکید بر مشکلات سیل و فرسایش در زیر حوزه های آبخیز رامیان پرداخته شده است . آبخیز مورد بررسی با مساحت حدود 24000 هکتار در استان گلستان واقع گردیده است . پس از انتخاب چهار گزینهی مدیریت بیولوژیک و تدوین 16 سناریوی مدیریتی در هر زیرحوزه، ملاکهای ارزیابی مشخص گردید . سپس مقادیر نشانگرهای فیزیکی با استفاده از مدل هیدرولوژیک SCS و مدل فرسایش خاکEPM، نشانگرهای اقتصادی با انجام تجزیه و تحلیل هزینه ها و درآمد ناخالص و نشانگر اجتماعی با مطالعات میدانی اجتماعی برای هر سناریوی مدیریتی محاسبه شد . پس از استانداردسازی مقادیر نشانگرها با روش فاصلهای و نیز وزندهی آنها، با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چند معیاره، اولویت بندی سناریوها در هر زیرحوزه انجام گرفت . برای وزن دهی نشانگرها، چهار رویکرد متفاوت، هر یک با تاکید بر یکی از معیارهای فیزیکی، اقتصادی، اجتماعی و یا وزندهی یکسان آنها به کار گرفته شد . تجزیه و تحلیل موازنه نتایج نشان میدهد که برای مدیریت یکپارچه آبخیز رامیان، در بسیاری از زیرحوزهها برای رویکردهای مختلف وزندهی نشانگرها، بیش از یک راهحل مدیریتی که در بر گیرنده تمامی ابعاد سیستم باشد، قابل توصیه میباشد . رویکرد مورد استفاده در این بررسی با در نظر گرفتن نتایج مدلهای مختلف و بررسی موازنه بین نتایج، ابزار کارآمدی جهت در نظر گرفتن آبخیز بعنوان یک سیستم و نیز تسهیل تصمیمگیری برای مدیریت یکپارچه آبخیز میباشد

Keywords:

مدیریت یکپارچه آبخیز , تصمیمگیری چند معیاره , سناریوهای مدیریت بیولوژیک , آبخیز رامیان