تحلیل مضامین غنایی دردو منظومه وامق و عذرای نامی و جوشقانی

شرح عشق وامق و عذرا از قصه های مشهور ادب غنایی است که شاعران زیادی آن را به نظم درآورده اند. در این مقاله مضامین غنایی در دومنظومه ی وامق و عذرای نامی اصفهانی و شعیب جوشقاتی تحلیل و مقایسه شده است. هر دو منظومه از منظ سبک، از سنت منظومه سرایی در ادبیات غنایی ایران تقلید کرده اند. این سنت قرنها پیش از آنها از سوی شاعرانی مانند عنصری شروع شده و توسط شاعرانی مانند نظامی گنجوی به اوج رسید. عنصر احساس، مهمترین جایگاه را در ساختار هر دو منظومه دارد. هرچند گرایش به اندوه عاشقانه در منظومه های نامی و گرایش به بزم و شور عاشقانه در منظومه جوشقانی تجلی بیشتری یافته است. شرح عشق در هر دومنظومه بسان غالب آثار ادب غنایی شامل گلایه شاعر از دوری معشوق و دشواری دوران هجرانی است که به واسطه ی حوادث گوناگونی رقم خورده است و این دوشاعر نیز در به نظم آوردن قصه ای عاشقانه از گذشتگان و به ویزه از نظامی پیروی کرده اند. تقلید جوشقانی از فردوسی و عنصری در زبان و بدیع نیز قابل توجه است. در مجموع بنا بر یافته های این مقاله، از منظر مضامین غنایی دو منظومه غالباً شباهت دارند در حالی که ساختار روایی آنها به کلی متفاوت و متمایز است.

Keywords:

ادبیات غنایی , وامق و عذرا , نامی اصفهانی , شعیب جوشقائی