بررسی و تحلیل سیر ترجمه در ادبیات کودک و نوجوان ایران

کار ترجمه در کشور ایران، با کتابهای درسی دار الفنون آغاز شد و بر اثر احیای صنعت چاپ و اعزام محصلین به خارج گسترش یافت. از آنجا که هدف تأسیس این مؤسسه تربیتی در زمان عباس میرزاو به پیشنهاد روشنفکران و آزادیخواهان، اخذ تمدن و علوم و معارف مغرب زمین عنوان شده بود، لذا به استخدام معلمین خارجی نیز اقدام گردید. همچنین کتب درسی خارجی در زمینه علوم، ادبیات، تاریخ، پزشکی و ... با کمک همین معلمین به فارسی برگردانده شد. پس از چندی به توصیه عباس میرزابه ترجمه آثار ادبی نیز پرداختند. از آن جا که محصلین بیشتر به فرانسه اعزام میشدند، زبان فرانسه در مملکت رایج شده و با گستردگی آن، نه تنها آثار نویسندگان فرانسوی، بلکه آثار ادبی دیگر زبانهای اروپایی مثل آلمانی، روسی، لهستانی، مجار، اسپانیایی و پرتغالی نیز به زبان فارسی برگردانده شد. نخستین نمایشنامهای که از فرانسه به فارسی ترجمه شد، نمایشنامه (مردم گریز) اثر مولیر است. بررسی آماری کتابهای کودکان ترجمه شده در این دوره نشان می دهد که بیشترین شمار ترجمه ها از ادبیات فرانسه، انگلستان و امریکا بوده اند. مقاله ی حاضر تلاش دارد تا به شیوه توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر ابزار کتابخانه ای به بررسی و تحلیل سیر ترجمه در ادبیات کودک و نوجوان ایران بپردازد. در مجموع باید گفت که آشنایی با آثار فرهنگی، هنری، علمی، اجتماعی و سایر دستاوردهای ملل دیگر، یکی از نیازهای اساسی جامعه محسوب می شود که ترجمه عامل انتقال آنهاست و علاوه بر ایجاد تعامل بین ملت ها، این ویژگی کاربردی را دارد که جامعه را از (تک ذهنی بودن) و اتکای صرف به توانمندی های یک سویه و بومی بازدارد و آن را با یک روند (چند ذهنی) پر شتاب، از گرفتار شدن و فرو رفتن در ورطه های عارض شده نجات دهد.

Keywords:

کودک و نوجوان , ترجمه , ایران , مشروطه