تواتر تاریخی در حوزه قرآن و حدیث (با تاکید بر نقد دیدگاه خاورشناسان و اخباریان)

رویکرد تاریخی نگری خاورشناسان در ورود به مسایل دینی و از جمله علوم قرآنی به ویژه مسیلهتاریخ و تفسیر قرآن کریم، با آسیب جدی عدم نگاه ساختاری به مکتب تاریخ نگاری اسلامی مواجه است.این رویکرد البته در محافل اخباریگری نیز مشاهده می شود. علت این آسیب را می توان تفکیک تاریخ ازحدیث و ارایه تعریفی ناقص از مفهوم حدیث دانست. تواتر تاریخی نیز یکی از شاخصه های تاریخ نگاریاسلامی است که در رویکرد تاریخی نگری باید موردتوجه باشد. تواتر، اصطلاحی اسلامی است که برمبنای آن اعتبار تاریخ بیشتر از آنکه بر گزاره های منفرد تاریخی باشد بر متواترات تاریخی بنا نهاده شدهاست. تواتر تاریخی البته توسعه معنایی دارد و صرفا شامل تواتر لفظی نمی شود. تحلیل های خاورشناسان ورویکرد اخباریان در حوزه تاریخ قرآن و روایات تفسیری تاریخی، به مسیله تواتر بی توجه بوده و یکانیکان اخبار تاریخی را صرفا بر مبنای مقام بیانشان، مبنای تحلیل خود قرار داده اند.

Keywords:

روش شناسی تاریخی , خاورشناسان , اخباریان , تاریخ حدیث , تاریخ قرآن