بررسی و آنالیز ریسک های بحرانی ناشی از حریق در شهرک صنعتی با استفاده از تلفیقی از روش Bow-tie و منطق فازی

شهرک های صنعتی همواره بعنوان نقاطی که دارای پتانسیل بالا در رخدادهای آتش سوزی هستند معرفی می شوند. مطابق نتایج به دست آمده از فرم های تکمیل شده حوادث صنعتی توسط شرکت شهرک های صنعتی استانی، بیش از 85 درصد از حوادث و بحران های صنعتی رخ داده در شهرک ها و نواحی صنعتی کشور، در طول دهه 80، حوادث آتش سوزی بوده و در حدود 10 درصد موارد نیز بیش از یک کارخانه در حادثه درگیر بوده است. طبق آخرین آمار اخذ شده از شهرک صنعتی نصیرآباد از سال 1392 تا کنون حدود 30 مورد آتش سوزی در صنایع گوناگون رخ داده است که بعنوان جمعیت آماری جهت ارزیابی مدل پیشنهادی انتخاب کرده ایم. و با استفاده از توزیع های normal, log, Triangular و نرم افزار Crystal Ball و روش های کمی (تحلیل درخت خطا) و کیفی (تبدبل سیستم فازی به دیفازی) ریسک ها بررسی شد. به این صورت که ابتدا با اعمال HAZOP مخاطرات فرایند مورد بررسی تهیه و درخت خطای آن رسم شد و در صورت وجود نر خ احتمال ورودی به درخت خطا مقدار نرخ شکست از روابط مربوطه محاسبه شد در غیر این صورت از منطق فازی استفاده شد. مراحل منطق فازی با انتخاب تیمی متشکل از خبرگان آغاز و نرخ احتمال رویدادهای پایه ای براورد گردید.برای برآورد احتمال از فرمول معروف Onisawa و و نرخ رویداد اصلی و بحرانی ترین MCS از فرمول های مربوطه بدست آمد در این مرحله سمت راست دیاگرام Bowtieتکمیل شده و با توجه به نظرات کارشناسان و مدیران جهت حداقل رساندن اثر حادثه، پیش بینی فعالیتها و امکانات در نظر گرفته می شود. نهایتا استفاده از HAZOP برای شناسایی مخاطرات واحدهای صنعتی منجر به شناسایی 7 رویداد اصلی و 15 رویداد پایه ای شد . از مجموع 15 رویداد انتهایی 6 رویداد احتمالاتی و 9 رویداد فازی بودند که با استفاده از مدل رخداد شکست فازی و بکاربردن توزیع ها از روش مونت کارلو نتایج خیلی بهتری جهت طبقه بندی ریسک ها بدست آمد و با استفاده ازروش Bow-tie بحرانی ترین ریسک ها مدیریت و در جهت کاهش و حذف آنها اقدام شد.

Keywords:

مدیریت بحران , صنایع , منطق فازی , روش Bow-tie