بازنمود اندیشه دینی در آیینه نگارگری ایرانی- اسلامی

اشاعه فرهنگ و اخلاق دینی همواره در طول تاریخ اسلام از جانب نگارگران ایرانی مورد توجه بوده است. نگارگرانمتدین با تصویرکشیدن رخدادهای مهم از دوران زندگانی پیامبر اعظم، سعی در شناساندن و ترویج حقیقت اسلام بهجامعه بشریت را داشتند. صلح از جمله مهمترین مولفه ها در الگوی رفتاری پیامبر است که ترجمان بصری آن درنگاره ها نیز بر اهمیت این امر دلالت دارد. مطالعه مضمون صلح با تامل در نگاره داوری حضرت محمد در جاگذاریحجرالاسود برگرفته از داستان زندگی آن حضرت، هدف پژوهش حاضر است. بر همین اساس طرح این پرسش که:نمادها و مضامین نگاره که به طور حتم سندی از شخصیت دینی پیامبر و جهانبینی وی است تا چه حد میتواند مارا به معانی رمزی مکنون در متن با مضمون صلح در این اثر رهنمون سازد. بنابراین با رویکرد توصیفی-تحلیلی ابتدابه توصیف نگاره و سپس با استفاده از منابع کتابخانه ای به تحلیل معانی مستتر در عناصر بصری اثر پرداختهشده است. نتایج حاصل بر آن است که نگارگر با تاکید بر مضمون صلح، داستان را به گونه ای به تصویر کشیده کهصفت رفتاری مذکور در تمامی ابعاد نگاره اعم از شخصیت پردازی، جایگاه و ترتیب بندی شخصیت ها و عناصر بصری،مشهود و قابل دریافت است.

Keywords:

نگارگری ایرانی , اندیشه دینی , حضرت محمد (ص) , مضمون صلح , حجرالاسود