مدل سازى و بهینه سازى فعالیت ضد رادیکالى ترکیبات استخراج شده به کمک امواج فراصوت از برگ گیاه زولنگ (Eryngium caucasicum Trautv)

روش شناسى سطح پاسخ یک مجموعه از تکنیک هاى آمارى و ریاضیات کاربردى براى ساخت مدل هاى تجربى است. در این پژوهش از روش شناسى سطح پاسخ بر اساس طرح باکس-بنکن به منظور بررسى، بهینه سازى و مدل سازى متغیرهاى مستقل فرایند استخراج توسط حلال به کمک امواج فراصوت شامل شدت امواج فراصوت (25، 50 و 75% )، دماى استخراج (30، 45 و 60ºC) و مدت زمان اعمال امواج فراصوت (20، 40 و 60min) جهت دستیابى به حداکثر میزان فعالیت ضد رادیکالى از برگ گیاه زولنگ (Eryngium caucasicum Trautv) استفاده شده است. میزان فعالیت ضد رادیکالى به دو روش دى فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH) و هیدروژن پراکسید (H2O2) اندازه گیرى شد. نتایج به دست آمده نشان داد که تاثیرات خطى، درجه دوم و متقابل هر سه متغیر مستقل بر قدرت جذب رادیکال هاى آزاد DPPH و H2O2 معنى دار بود. براى هر پاسخ با استفاده از تجزیه و تحلیل رگرسیون خطى چندگانه، مدل چندجمله اى درجه دوم به دست آمد. بر اساس بهینه سازى به روش عددى شرایط بهینه به صورت 50% شدت امواج فراصوت، دما 42ºC و زمان اعمال امواج فراصوت معادل 51min به دست آمد. در این شرایط مقدار فعالیت ضد رادیکالى عصاره 50/20% مهار رادیکال هاى آزاد DPPH و 26/55% مهار رادیکال هاى آزاد H2O2 پیش بینى گردید. مدل هاى ارایه شده براى پیش بینى مقادیر متغیرهاى وابسته نتایج بسیار نزدیکى با داده هاى تجربى داشت. درنهایت نتایج به دست آمده با نتایج حاصل از استخراج به روش سنتى (سوکسله) مقایسه گردید. نتایج حاکى از آن است که با استفاده از امواج فراصوت امکان دستیابى به ترکیبات ضد رادیکال بیش تر در مدت زمان کوتاه ترى وجود دارد.

Keywords:

زولنگ , امواج فراصوت , روش شناسى سطح پاسخ , فعالیت ضد رادیکالى , سوکسله