سازگاری با تغییر اقلیم در حوضه های آبریز با استفاده از رویکرد سیستمی DPSIR

تغییر اقلیم در بسیاری از نقاط جهان آثار خود را در دهه های اخیر به جای گذاشته و انتظار می رود در دهه های آینده اثرات این تغییرات تشدید شود. ایران نیز از این تغییرات مستثنا نبوده و اثرات آن در بسیاری از حوضه های آبریز کشور مشاهده شده است. سازگاری با تغییر اقلیم در حوضه های آبریز با توجه به پیچیدگی های حاکم بر سیستم منابع و مصارف و تنوع تصمیم گیرندگان و تأثیر پذیران در سطح این حوضه ها در دراز مدت امری ضروری است. معیارهای مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست بایستی در فرآیند سازگاری مورد توجه قرار گیرند. در این تحقیق به منظور بررسی سیستماتیک سازگاری با تغییر اقلیم و تلفیق آن با مبانی توسعه پایدار از رویکرد سیستمی DPSIR (نیروی محرک- فشار- حالت- تأثیر- پاسخ) استفاده شده است. در این رویکرد با در نظر قرار دادن پویایی سیستم و تأثیر بازخورها در فرآیندهای حاکم بر آن، به ارائه یک بستر مناسب جهت تجزیه و تحلیل مؤلفه های مختلف سازگاری با تغییر اقلیم پرداخته می شود. در راستای استفاده از این رویکرد سه بخش مدیریت اطلاعات اقلیمی، مدیریت مدل های تحلیل اقلیمی و مدیریت تصمیم گیری برای سازگاری با تغییر اقلیم ارائه می شود که در بخش اول و دوم به تهیه اطلاعات هواشناسی مورد نیاز و همچنین استفاده از مدل های پیش بینی روند تغییر اقلیم در افق دراز مدت پرداخته می شود و در نهایت در بخش سوم، روش های تصمیم گیری چند معیاره برای رتبه بندی سناریوهای سازگاری با تغییر اقلیم در سطح حوزه های آبریز معرفی و پیشنهاد می شوند. نتایج این تحقیق می تواند جهت بررسی پدیده تغییر اقلیم و سازگاری با آن در فرآیند مدیریت جامع حوضه های آبریز کشور به کار رود. این رویکرد، ساختار مناسبی برای هماهنگی بین سازمان های ذینفع و تأثیرپذیر از اجرای طرح های سازگاری با تغییر اقلیم فراهم می کند.

Keywords:

سازگاری با تغییر اقلیم , مدیریت جامع حوضه آبریز , تصمیم گیری چند معیاره , DPSIR