تحلیل توانمندسازی ساکنین در فرآیند نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری با رویکرد مدیریت بحران (مورد مطالعه: شهر کرج)

فروپاشی بنیان های زندگی شهری هنگامی رخ می دهد که کالبد شهر نا عملکرد شود و از پاسخگویی به نیازهای آنی و آتی ساکنان خود باز ایستد. این امر که محصول تقابل فضا با زمان است عملا در بافت های قدیمی شهرهای کشور ما تحقق یافته و منجر به از هم گسسته شدن فضا های شهری شده است. شهر به عنوان پدیده ای مکانی- زمانی در نقطه ای خاص ایجاد شده در فضا تکامل یافته و رشد می کند و در هر مقطعی از تاریخ، دگرگونی های کمی خود را به تغییرات کیفی مورد نیاز عصر خود تبدیل می کند. هرگاه آن دو بعد از شهر در هماهنگی، هم سویی و همنوایی با یکدیگر نباشند و شهر– مکان در تقابل با شهر- زمان قرار گیرد، فضای شهری و کالبد آن کارایی خود را از دست داده و از جوابگویی به نیازهای آنی و آتی ساکنانش باز خواهد ماند. بافت فرسوده شهری که اغلب بر هسته تاریخی و مرکز شهرها منطبق می باشد به عرصه هایی از محدوده قانونی شهرها اطلاق می شود که به دلیل فرسودگی کالبدی، عدم برخورداری از دسترسی مناسب سواره و ناکارآمدی تاسیسات، خدمات و زیر ساخت های شهری دارای ضریب آسیب پذیری بالایی است. و به این دلیل از ارزش سکونتی، محیطی و اقتصادی نازلی برخوردارند. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل توانمندسازی ساکنین در فرآیند نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری با رویکرد مدیریت بحران در شهر کرج و با استفاده روش توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پژوهش در شهر کرج نشان می دهد که یکی از راه کارهای مطمین و عملی پیش روی برنامه ریزان شهری برای تامین مسکن مناسب، استفاده از پتانسیل بافت های فرسوده شهری است که با ساماندهی این بافت ها می توان با کمترین هزینه و زمان به تامین این هدف رسید. همچنین توان های فراوانی برای ساماندهی نیروهای مشارکت مردمی و بخش خصوصی در محدوده مورد بررسی وجود دارد و مدیران شهری باید بستر لازم برای بسیج نیروهای مردمی را فراهم نماید، تشکیل و تقویت شورایاری محله، بهره گیری از گروه های ورزشی، تشکل های مذهبی، انجمن های زنان، از عمده ترین فرصت های موجود در راستای وقوع بحران در این مناطق می باشند که با تشکیل جلسات و نشست های همگانی و ایجاد پیوند نزدیک بین مدیران شهری و شهروندان می توان به اهداف مورد نظر دست یافت.

Keywords:

توانمندسازی , نوسازی و بهسازی , مدیریت بحران , شهر کرج