بررسی رفتار لرزهای آبانبارها به منظور بهره گیری از ظرفیت آنها در راستای اسکان موقت زلزله زدگان ساکن در بافتهای تاریخی (مورد مطالعاتی: آب انبار پاپک در بافت تاریخی کاشان)

با عنایت به اهمیت اسکان موقت در فرآیند تامین سرپناه پس از زلزله، برنامه ریزی آن پیش از رخداد حادثه در مناطق آسیب پذیر ضروری است که به دلیل فرسودگی بالای بافتهای تاریخی، این مناطق در اولویت توجه قرار دارند. آب انبارها از جمله ابنیه ی شاخص در بافتهای تاریخی نواحی کویری ایران به شمار میروند که در تجارب به وقوع پیوسته پایداری قابل ملاحظه ای از خود در برابر زمین لرزه ها نشان داده اند که از این حیث میتوانند با توجه به ظرفیت عظیم خود از گزینه های بالقوه جهت اسکان زلزله زدگان ساکن در این گونه مناطق باشند. سوال آن است که این ابنیه به چه میزان در برابر زلزله مقاوم بوده و در راستای بهره گیری از ظرفیت آن، در چه نقاطی نیاز به تقویت و مناسب سازی دارند روش این پژوهش کمی است. ابتدا ویژگیهای ساختاری آبانبار از طریق مطالعات کتابخانه ای مورد بررسی قرار گرفته است؛ سپس با توجه به رصدهای میدانی و اطلاعات به دست آمده، مدل هندسی آبانبار پاپک به عنوان نمونه ی مطالعاتی در محیط نرم افزار ی آباکوس 1تهیه و با کمک آن به تحلیل مورد نظر پرداخته شده است. یافته های حاصل از آن، حکایت از پایداری بخش اصلی یعنی مخزن و گنبد آب انبار داشته و تنها در بادگیرها تغییر شکل محسوسی مشاهده میشود. بر همین اساس میتوان با طراحی و مقاوم سازی مناسب پیش از زلزله ی احتمالی، از ظرفیت این عناصر به منظور اسکان زلزله زدگان ساکن در بافتهای تاریخی بهره برد تا ضمن تامین بخشی از نیاز مسکن پس از بحران، زمینه های بازتوانی اجتماعی جامعه ی آسیب دیده و بازسازی هرچه سریعتر فضای کالبدی را فراهم نمود.

Keywords:

اسکان موقت , زلزله , آب انبار , پایداری , آباکوس.