بررسی تاثیر افکار ابن عربی و ملاصدرا بر اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)

اندیشه های امام خمینی تحت تاثیر ابن عربی قرار دارد چرا که ایشان در مباحث مهم توحیدی، مساله حق،انسان و جایگاهش، مساله سلوک و سیری که در عوالم دارد و فهم، تحت تاثیر این فرد است. روشن استکه در تمام زمینه ها امام (ره) تسلیم نیست ایشان مقلد ابن عربی نیست بلکه فهم روشن و عمیقی از دستگاهعرفانی دارد و این امر در تفکرش متجلی شده است و توانسته با ابزار عقلانیت فلسفه ملاصدرا را هضمکرده و نگاهی منطبق با نگاه قرآنی به جامعه ارائه دهد. لذا سوالی که در این پژوهش مطرح می گردد، ایناست که آیا اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) از افکار این عربی و ملاصدرا تاثیر پذیرفته است یا خیر. یکیاز مسائلی که در این حوزه مطرح میگردد، این است که هرچند تا حدودی اندیشه امام خمینی تحت تاثیرملاصدرا و ابن عربی قرار گرفته است اما این تاثیرات تا چه حد بوده است و آیا دقیقا کپی آن عقاید استیا امام خمینی نظر مستقلی داشته اند. در این راستا فرضیاتی مطرح میگردد که به این شرح است: امکاندارد افکار ابن عربی و ملاصدرا بر اندیشه امام خمینی (ره) تاثیر پررنگی داشته، ابن عربی و ملاصدرا هرکدام به طور جداگانه بر اندیشه امام خمینی (ره) تاثیر عرفانی و سیاسی گذاشته است. همچنین یکی ازمسائلی که در این حوزه مطرح می گردد، این است که هرچند تا حدودی اندیشه امام خمینی تحت تاثیرملاصدرا و ابن عربی قرار گرفته است اما این تاثیرات تا چه حد بوده است و آیا دقیقا کپی آن عقاید استیا امام خمینی نظر مستقلی داشته اند. ملاصدرا و امام خمینی معتقد هستند که اسلام آخرین و کامل ترین دینالهی است که فرامین آن به صورت مجموعه قوانین عبادی سیاسی، برای تنظیم امور معاش دنیا وسعادت آخرت نازل شده است و برای اجرایی شدن فرامین الهی احتیاج به حکومتی اسلامی است کهدر صدر اسلام، پیامبر اکرم صلوات الله علیه در راس آن حکومت قرار داشت. پیامبر اسلام صلوات الله علیهبه امر خداوند جانشین خود را به عنوان امام معصوم علیهم السلام معرفی کرد که علاوه بر تشریح و تبیین دین، به اجرای فرامین الهی در جامعه بشری اقدام کنند؛ و همچنین در زمان غیبت کبری امام زمان (عج اللهتعالی فرجه الشریف) علمای اسلام (مجتهدین) جانشینان ائمه معصومین علیهم السلام قرار داده شده اند تاجامعه انسانی را با تشریح و تبیین و اجرای قوانین الهی هدایت کنند. با وجود این نکات مشترک، در اندیشهسیاسی این دو اندیشمند اسلامی؛ در آرا سیاسی آنها نسبت به حاکم و نوع حکومت در زمان غیبت امامعصر روحی له الفدا، تفاوت است. و این تفاوت به خاطر اقتضای زمان آنها و نوع حکومت دوران آنهااست. در نهایت سوال اصلی تحقیق به این صورت مطرح گردید که آیا اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) ازافکار این عربی و ملاصدرا تاثیر پذیرفته است یا خیر.

Keywords:

اندیشه سیاسی , امام خمینی (ره) , آرا ابن عربی , آرا ملاصدرا ,