بررسی چگونگی تغییرات عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان در شرایط تنش خشکی و تلقیح میکوریزا آربسکولار

به منظور تأثیر قارچ های میکوریزا بر جبران عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی آزمایشی مزرعه ای درسال های زراعی 1385 و 1386 به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تنش آبی در سه سطح آبیاری پس از مصرف 40 (شاهد)، 60 و 80 درصد رطوبت قابل استفاده خاک در کرتهای اصلی و تیمار میکوریزا در سه سطح در کرتهای فرعی شامل گلوموس موسهG.mosseae گلوموسهوییGlomus hoi و بدون مایکوریز قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تنش آبی بر عملکرد دانه تعداد دانه خالی در متر مربع، وزن هزار دانه، عملکرد روغن و وزن خشک گیاه معنی دار گردید. . در حالیکه اثر میکوریز بر تمامی صفات بجز تعداد دانه پر و تعداد کل دانه در سطح احتمال 1% معنی دار گردید. تایج نشان داد که اثر متقابل سال در تنش آبی بر هیچ یک از صفات اندازه گیری شده معنی ار نگردید در حالیکه اثر متقابل تنش آبی با میکوریز بر تمامی صفات اندازه گیری شده بجز تعداد دانه پر و تعداد کل دانه در سطح احتمال 1% معن ی دار گردید. همچنین اثر متقابل سه گانه سال میکوریز و تنش آبی بر هیچ یک از صفات اندازه گیرس شده معنی دار نگردید. این آزمایش نشان داد هر چند تنش آبی سبب کاهش عملکرد آفتابگردان می شود ولی مایکوریزا شدت اثر آن را کاهش می دهد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد دو گونه مایکوریزا بر عملکرد و کاهش شدت خسارت تنش متفاوت عمل می نمایند مایکوریز گلوموس موسه G.mosseae دارای همزیستی بیشتری در مقایسه با گلوموس هویی Glomus hoi بود و از افت شدید عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش آبی جلوگیری نمود. میکوریزا از طریق افزایش وزن هزار دانه، تعداد دانه و کاهش میزان پوکی دانه طبق سبب افزایش عملکردآفتابگردان طی شرایط تنش و عدم تنش کم آبی شدند

Keywords:

میکوریزا آربسکولار , تنش کم آبی , آفتابگردان , عملکرد و اجزای عملکرد