اثر کیتوزان بر میزان فنل و فلاونوئید کل کالوس گیاه بنگدانه سیاه Hyoscyamus niger L

بنگدانه سیاه از گیاهان دارویی مهم در صنعت داروسازی می باشد. به دلیل محدودیت منابع طبیعی محققان به روش های زیست فناوری از جمله کشت بافت جهت تولید متابولیت های ثانویه روی آورده اند. در این میان استفاده از محرک ها بر کیفیت و کمیت تولید این مواد می افزاید. کیتوزان از جمله محرک های موثر در این زمینه می باشد. به همین دلیل این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با اعمال دو فاکتور شامل کیتوزان در چهار سطح ۱۵۰، ۱۰۰، ۵۰ ، ۰ میکرومولار و در سه بازه زمانی ۲۴، ۴۸، ۷۲ ساعت با سه تکرار بر روی کالوس بنگ دانه سیاه انجام گرفت کالوس های حاصل از برگ در محیط مایع حاوی کیتوزان با غلظت ها و بازه های زمانی فوق قرار داده شده و مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اثرات ساده و متقابل هر دو تیمار زمان و کیتوزان سبب معنی دار شدن نتایج میزان فنل و فلاونوئید کل شد. بیشترین میزان فنول به میزان ۰/۰۷۴ میلی گرم در کالوس تیمار شده با غلظت ۱۰۰ میلی گرم بر لیتر کیتوزان و در زمان ۷۲ ساعت استخراج شد. بیشترین میزان فلاونوئید به میزان ۰/۰۹۵ میلی گرم در تیمار حاوی ۱۰۰ میلی گرم بر لیتر کیتوزان و در زمان ۷۲ ساعت بدست آمد. با توجه به این نتایج کیتوزان محرکی کارآمد جهتافزایش متابولیت های ثانویه در گیاهان می باشد که حتی در مقادیر کم قادر به تحریک سنتز ترکیبات گیاهی می گردد.

Keywords:

کیتوزان , متابولیت های ثانویه , بنگدانه سیاه