بررسی کاربرد پساب شهری بر تجمع فلزات سنگین در خاک و گیاه

امروزه به علت خشکسالی و کمبود آب استفاده از آبهای نامتعارف به ویژه پساب حاصل از تصفیه فاضلاب شهری در کشاورزیاهمیت ویژهای پیدا کرده است. بنابراین استفاده از پساب شهری در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران رو به فزونی است.از عوامل محدودکننده استفاده از این پساب ها وجود عناصر سنگین در آنها می باشد. در این راستا پیامدهای آبیاری با پسابشهری بر تعیین غلظت کل فلزات سنگین روی، سرب، و نیکل در خاک کشت شده با گیاه ذرت و یونجه در قم مورد آزمایشقرار گرفتند. برای این تحقیق، سه تیمار شامل آب چاه، پساب شهری و تلفیق پساب و آب شور استفاده شد. نتایج این مطالعهنشان میدهد که نوع گیاه تاثیر معنیداری بر تجمع فلزات نیکل، روی و سرب در خاک دارد. همچنین از نتایج مشخص شد کهبین تیمارهای مورد مطالعه برای مقدار هر سه فلز سنگین اختلاف معنیداری وجود دارد و میزان همه عناصر اندازه گیری شدهدر تیمار تلفیقی پساب و شور نسبت به تیمار پساب، از غلظت کمتری برخوردار بود و میزان آن نیز در محدوده مجاز استانداردقرار دارد. لذا ترکیب فاضلاب تصفیه شده شهری با آب شور میتواند از میزان اثرات زیانبار فاضلاب (نظیر تجمع عناصر سنگیندر خاک) بکاهد. بر اساس نتایج این پژوهش احتمال آلودگی گیاهانی نظیر ذرت و یونجه به عناصر سنگین وجود دارد. لذا باتوجه به شرایط تصفیه فعلی فاضلاب، پیشنهاد می گردد که آبیاری با فاضلاب تصفیه شده برای محصولات غیر خوراکی چه برایانسان و چه برای دام استفاده گردد.

Keywords:

آبیاری , آب نامتعارف , آب شور , نیمرخ خاک , عناصر سنگین