مروری بر درمان استئوآرتریت در اسب با استفاده از سلول های بنیادی مزانشیمی

اسب به عنوان یک حیوان ورزشکار، به عملکرد صحیح دستگاه حرکتی نیازمند می باشد. استئوآرتریت (OA) که به التهاب غشای سینوویال گفته می شود و یک نوع آسیب در غضروف مفصلی و استخوان و بافت نرم اطراف مفصل است؛ یکی از شایع ترین علل ایجاد لنگش در اسب ها بوده و اثرات عمده ای بر عملکرد این حیوانات دارد. به دلیل نقش موثری که پتانسیل تمایزی چندگانه سلول های بنیادی مزانشیمی، در روند بهبود اسیب های استخوانی، تاندونی و لیگامنتی دارد، باعث شده است که این سلول ها به منظور تحقیقات بنیادی و برای اهداف درمانی بیماری اندام حرکتی در اسب مورد توجه قرار گیرند.هدف مواد و روش هااستئوآرتریت یک بیماری مفصلی دژنراتیو بوده که شاخص آن از بین رفتن غضروف مفصلی است. به طور معمول نیز با آسیب بخش های دیگر مفصل مرتبط است و می تواند در ایجاد بیماری هایی هم چون سندرم نویکولار، التهاب ضریع استخوان و استئوکندروز نقش داشته باشد. براساس مطالعات اپیدمیولوژیک صورت گرفته در اسب های جوان؛ پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که وقوع استئوآرتریت نه تنها در اسب های بالغ و مسن، بلکه در اسب های جوان و کره اسب ها نیز محتمل است. این بیماری بیشتر در مفاصل سینه ای کمری و نواحی کمری ستون مهره ها در اسب دیده می شود که موجب درد در ناحیه پشت و تغییراتی در نحوه ی ایستایی حیوان می گردد. هم چنین در اسب های مسابقه و ورزشی، مفصل فتلاک(قلمی-بندانگشتی) به عنوان عامل اصلی لنگش گزارش شده است. در ابتدا، تخریب غضروف مفصلی و کاهش فضای مفصلی رخ می دهد که مشاهده آن ها در رادیوگراف سخت خواهد بود. روش های درمانی متنوعی برای درمان استئوآرتریت در طب انسانی و دامپزشکی پیشنهاد شده است. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی به صورت خوراکی یا سیستمیک مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال داروهایی نیز به صورت داخل مفصلی مصرف می گردند مانند،کورتیکواستروئیدها، پلاسمای غنی از پلاکت، سلول های بنیادی مزانشیمی برگرفته از مغز استخوان یا چربی، ژن درمانی. اخیرا، به کارگیری روش های درمانی بر پایه سلول های بنیادی و مهندسی بافت به دلیل پتانسیل آن ها در بهبود مشکلات مفصلی مورد توجه قرار گرفته است. سلول های بنیادی، سلول های تمایز نیافته ای هستند که قابلیت خودنوسازی و تمایز به سلول های مختلف بدن را دارند. در حال حاضر در طب اسب از سلول های بنیادی مغز استخوان و بافت چربی بیشتر استفاده می شود زیرا نسبت به بافت های دیگر، می توان میزان بیشتری از سلول های مزانشیمی جداسازی کرد. سلول های حاصله از هر دو منبع را می توان پس از یک دوره کشت یا یک مرحله سانتریفیوژ مورد استفاده قرار داد. نمونه مغز استخوان از جناغ یا ایلئوم و با استفاده از یک سوزن جمشیدی اخذ شده و برای حدود ۲-۳ هفته کشت داده می شود تا بتوان سلول های بنیادی مزانشیمی دریافت نمود و یا می توان آن را پس از اخذ، سانتریفیوژ نموده و نمونه مغز استخوان تغلیظ شده به دست آمده را بدون نیاز به کشت برای بیمار مورد استفاده قرار داد.نتایجزمانی این درمان موثر خواهد بود که عامل ایجاد بیماری توسط پیش آگهی و به همراه درمان دارویی و مراقبت های تغذیه ای تعقیب شود. به طور ایده آل، لنگش در اسب ها باید در فاز حاد در کوشش به کاهش پاسخ التهابی انجام شود؛ اما الزام آن اینست که از بانک فردی سلول بنیادی استفاده شود یا درخواست برای سلول های خودی داده شود.نتیجه گیریاستفاده از سلول های بنیادی در درمان جراحات مفصلی افق جدیدی را در درمان استئوآرتریت گشوده است. هنوز هم استفاده از آن ها نیازمند مطالعات جامع تری است.

Keywords:

اسب , استئوآرتریت , سلول بنیادی