بررسی حقوقی استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ای در سامانه های هوا- فضا و نقش آن در توسعه و اقتدار ملی

گستره ی بیکران فضا، پر از رمز و رازهایی است که انسان همواره در پی کشف و بهره برداری از آن بوده است.ازآنجاییکه صنعت فضایی می تواند برای بهبود ارتباطات، مدیریت منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست، افزایشبهره وری در کشاورزی، مدیریت بحران های طبیعی و صدها کاربرد دیگر وارد عمل شود و در بهبود کیفیت زندگی مردمنقش موثری ایفا کند، کاربردی کردن دستاوردهای صنعت فضایی در زندگی روزمره مردم از اهمیت بسزایی برخورداراست و به همین دلیل، امروزه فناوری فضایی به یکی از نمادهای اقتدار علمی، توسعه و پیشرفت کشورها تبدیل شدهاست. علاوه بر این و بنا به تحقیقات اخیر، انسان برای بقای نسل خود باید به فکر سکونتگاه های فرازمینی باشد و برایتحقق این امر، توسعه ی روزافزون فناوری فضایی بسیار ضروری است. در بسیاری از فعالیت های فضایی نمی توان از انرژیهیدروکربنی و یا خورشیدی استفاده نمود. ازجمله نقاط عطف در توسعه ی روزافزون فعالیت های فضایی بشر، کاربردهایمتنوع فناوری هسته ای در صنعت هوا-فضا می باشد که در سالهای اخیر به اوج خود رسیده و امکان سفر انسان وروباتها را به عمق فضا تسهیل کرده است. کاربرد انرژی هسته ای در فضا در سالهای ابتدایی پس از جنگ جهانی دومو دستگاه (RTGs) توسط آمریکا و شوروی مطرح شد که بیشتر شامل استفاده از ژنراتورهای رادیوایزوتوپی ترموالکتریکبود. امروزه با استفاده از فناوری هسته ای، می توان سفرهای فضایی چندین ساله را (RHUs) مولد گرمایی رادیوایزوتوپیدر مدت چند ماه انجام داد. به عنوان یک مثال می توان از پروژه جدید سازمان ناسا نام برد که مربوط است به ساختزیردریایی هسته ای برای کاوش در دریاهای قمر تیتان که در آن، استفاده از راکتورهای هسته ای نسل جدید، پیش بینیشده است. در این پژوهش، اسناد و مقررات حقوق بین الملل حاکم بر این نوع فعالیت های فضایی مورد بررسی قرارمی گیرد و با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این سوال هستیم که مسئولیت دولت ها ومجامع بین المللی در مورد پیشگیری از خطرات بالقوه ی استفاده از فناوری هسته ای در فضا چیست.

Keywords:

صنعت هوا-فضا , فناوری هسته ای , توسعه ی ملی , حقوق بین الملل