شمس، هیبرید جدید متوسط رس آفتابگردان مناسب کشت اول مناطق معتدل و سرد و کشت تابستانه مناطق معتدل

ارقام هیبرید آفتابگردان که تاکنون در ایران اصلاح و معرفی شده است در دو گروه زودرس و دیررس قرار دارند. ارقام زودرس با محدودیت عملکرد و ارقام دیررس با مشکل دیررسی، پابلندی و نیاز آبی بالا مواجه هستند. لذا جای هیبریدهای متوسط رس پا کوتاه با عملکرد بالا در فهرست هیبریدهای ایرانی آفتابگردان خالی است. هیبرید شمس از تلاقی لاین نرعقیم سیتوپلاسمی AF۸۱-۱۱۲ با لاین پدری RF۸۱-۸۲ با روش گزینش همزمان، خودگشنی متوالی و تلاقی برگشتی در شرایط کشت دو نسل در سال طی سال های ۸۰-۱۳۷۷ تهیه شد. رقم شمس در آزمایش مقدماتی، ضمن برابری عملکرد با هیبرید وارداتی آلستار، به خاطر زودرسی و پاکوتاهی نسبت به ارقام شاهد به عنوان یک هیبرید امیدبخش شناسایی شد. در ارزیابی نهایی در کرج، خوی، زنجان و اسلام آباد غرب با عملکرد ۴۰۶۷ کیلوگرم در هکتار زودرس تر و پاکوتاه تر از ارقام شاهد بود. رقم جدید در آزمایش سازگاری با داشتن عملکرد مشابه با هیبرید وارداتی هایسان ۳۳، زودرس تر و پاکوتاه تر از دو هیبرید آذرگل و هایسان ۳۳ بود. این رقم در شرایط زارعین در کرمانشاه،مازندران و آذربایجان غربی پرمحصول تر از ارقام شاهد بود و در شرایط محدودیت آب، با اختلاف معنی داری پرمحصول تر از هیبریدهای آفتابگردان فرخ و قاسم بود. در ارزیابی گلخانه ای هیبرید شمس و لاین پدری آن (RF۸۱-۸۲) در برابر بیماری سفیدک کرکی مقاوم بودند.هیبرید شمس با متوسط عملکرد ۵/۳ تن در هکتار به دلیل برابری عملکرد با هیبریدهای وارداتی، برتری عملکرد در مقایسه با هیبریدهای قاسم و فرخ و ارتفاع کمتر، زودرسی و شکل طبق مناسب تر در مقایسه با هیبرید آذرگل به عنوان هیبرید برتر و پایدار شناسایی شد. با توجه به خصوصیات مطلوب زراعی این هیبرید در دی ماه سال ۱۳۹۵ به عنوان یک رقم آفتابگردان جدید برای کشت بهاره مناطق معتدل و سرد و کشت تابستانه مناطق معتدل معرفی شد.

Keywords:

آفتابگردان , سازگاری , متوسط رس , هیبرید جدید