روند بیمه باغات در ایران (گذشته-حال-آینده)

خرما در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر جنوب کشور و در بیش از 10 استان از جنوب غرب تا جنوب شرق و تا حدودی در مرکز ایران کشت و کار میگردد. بر اساس آخرین آمارهای منتشرشده وزارت جهاد کشاورزی در سال 87 مجموع سطح زیر کشت خرمای آبی بارور کل کشور با حدود 400 رقم معادل 186714 هکتار است که برابر با 10 درصد سطح زیر کشت کل باغات بارور کشور میباشد و مقام سوم سطح زیر کشت پس از پسته و انگور را دارا میباشد. در این راستا بیمه این محصول از سال زراعی 76-75 پس از پایان مطالعات بیمهپذیری این محصول در 2 استان سیستان و بلوچستان و کرمان به عنوان اولین محصول باغی شروع گردید. سطح بیمه در سال شروع بیمه این محصول برابر با 185 هکتار بوده که در طول پانزده سال اجرای بیمه این محصول با میانگین نرخ رشد 30 درصد در سال زراعی 90-89 به 76000 هکتار رسیده است که برابر با 40 درصد سطح زیر کشت کشور می باشد. عوامل خطر تحت پوشش بیمه این محصول در سالهای اولیه شامل سرما، تگرگ، باران بیموقع زمان تلقیح، وزش باد گرم در زمان تلقیح، زلزله و طوفان بوده است که از سال زراعی 79-78 عارضه خشکیدگی خوشه خرما و ترشیدگی نیز به دلیل درخواست و گزارشات متعدد و پس از بررسیهای اولیه مورد تائید و جزء عوامل خطر این محصول قرار گرفت و از این سال بخش عمده خسارت ها به این عامل تعلق داشته بطوری که در سال شروع بیمه عارضه خشکیدگی خوشه خرما ، 24 درصد غرامت ها به این عامل تعلق داشت و هر ساله این درصد افزایش یافته بطوری که در سال های اخیر حدودا 100 درصد غرامت ها ناشی از عامل خطر خشکیدگی خوشه خرما بوده است. همچنین گسترش استانی این عامل خطر نیز نگران کننده است بطوری که در ابتدا در دو استان کرمان (کهنوج) و هرمزگان دیده شد و در حال حاضر در کل مناطق خرما خیز کشور دیده می شود.در چند سال اخیر برنامه مدون و منسجمی مانند ارائه تخفیف در حق بیمه سهم بیمه گزار در صورت نداشتن خسارت در جهت بهبود مطلوبیت بیمه و افزایش سطح بیمه انجام گرفته است ولیکن تا توسعه سطح بیمه به حد مطلوب هنوز فاصله زیاد داریم. در حال حاضر صندوق بیمه برنامه های با همکاری دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی وابسته، نسبت به استانداردسازی برآورد پتانسیل تولید و ارزیابی خسارت و همچنین استفاده از پلاک شناسایی درختان به منظور کاهش خطا در ارزیابی خسارت و بالا بردن دقت و کاهش مخاطرات اخلاقی را در دست اقدام دارد.

Keywords:

بیمه کشاورزی , بیمه باغات , صندوق بیمه کشاورزی , استانداردسازی ارزیابی خسارت , بیمه تنه درختان