تنوع شیمیایی جمعیت های Thymus lancifolius در ایران

مطالعات مواد موثره شیمیایی بر روی اسانس حاصل از 12 واحد جمعیتی از گونه T.lancifolius مربوط به مناطق مختلف کشور که در ایستگاه تحقیقات خیرآباد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان کاشته شده انجام پذیرفت. نتایج مقادیر 11 ماده شیمیایی مهم حاصل از استخراج اسانس های آویشن، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 تجزیه و تحلیل شده و رسته بندی و تجزیه خوشه ای به روش WARD با استفاده از ضریب فاصله اقلیدسی پس از استانداری سازی داده ها انجام گرفت. نتایج آنالیز واریانس (ANOVA) داده ها نشان داد که از میان این مواد، بجز P cymene همه مواد در میان جمعیت های مختلف بررسی شده دارای اختلاف معنی دار بوده و ماده α-Terpinyl acetate به میزان 10/6% فقط در جمعیت رودبار قزوین دیده شد. تجزیه خوشه ای به روش WARD نشان داد که جمعیت های بررسی شده آویشن در سطح 25 به دو گروه تقسیم می شوند که 2 جمعیت A40 از لرستان و A68 از اصفهان یک گروه ویژه با تیمول صفر درصد و کارواکرول پایین و با لینالول بالا را تشکیل می دهند. دندروگرام در سطح 15 دو گروه را نمایش داد که گروه با جمعیت های A1, A46, A45, A23 و A38 به ترتیب از کردستان، اصفهان، کردستان، مرکزی و قزوین با تیمول بالا کموتایپ تیمول را تشکیل می دهند و بقیه جمعیت ها با تیمول و کارواکرول کم تا متوسط یک گروه خاصی را تشکیل می دهند که تنوع دیگر مواد در آنها نسبتا زیاد است.

Keywords:

مواد موثره , اسانس , جمعیت آویشن , Thymus lancifolius