تاثیر دما، شوری و عمق کاشت بر جوانه زنی بذر و سبزشدن علف هرز مهاجم نیلوفرپیچ (Ipomoea spp.)

به منظور مطالعه اثر برخی عوامل محیطی بر مولفه های جوانه زنی بذر علف هرز نیلوفر پیچ، دو آزمایش در آزمایشگاه تخصصی مدیریت حفظ نباتات، جهاد کشاورزی استان گلستان در سال 1392 انجام شد. در آزمایش اول تاثیر شش عمق کاشت (1، 3،5، 7، 10 و 13 سانتی متر) و اندازه بذر (ریز و درشت) در دمای مناسب بر سبز شدن این گیاه (دمای 30 درجه سانتی گراد) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد.درآزمایش دوم اثر شوری و دما بر جوانه زنی بذور گیاه نیلوفر پیچ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت . تیمارهای مورد بررسی شامل شوری در هفت سطح (0، 0/2-، 0/4-، 0/6-، 0/8-، 1- و 1/2- مگاپاسکال) و دما در هفت سطح (15،20،25، 30،35، 38 و 40 درجه سانتی گراد) بودند. نتایج نشان داد که افزایش عمق کاشت به بیش از 5 سانتی متر باعث کاهش درصد سبز شدن گیاهچه می گردد. در اثر متقابل عمق کاشت و اندازه بذر، در عمق های بالای 1 سانتی متر، درصد سبز شدن گیاهچه بذر درشت بیشتر از بذر ریز بود. اما فقط در عمق 13 سانتی متر بین درصد سبز شدن گیاهچه دو اندازه بذر اختلاف معنی دار (p≤0/05) مشاهده شد. در هر سطح دمایی، با افزایش غلظت نمک از جوانه زنی کاسته شد. بر اساس مدل سه پارامتری لجستیک، غلظت نمک مورد نیاز برای کاهش 50 درصدی جوانه زنی بذر این علف هرز، 0/73- مگاپاسکال برآورد گردید. مدل دوتکه ای مقادیر دماهای کاردینال جوانه زنی نیلوفرپیچ شامل دمای پایه، مطلوب و سقف را در تیمار شاهد به ترتیب 9، 30 و 42 درجه سانتی گراد برآورد نمود. با توجه به نتایج مشخص شد که در این گیاه با افزایش شوری، مقدار دمای پایه و تعداد ساعات بیولوژیک لازم برای جوانه زنی افزایش و مقدار دمای مطلوب و سقف کاهش یافت.

Keywords:

استان گلستان , دماهای کاردینال , سویا , عوامل محیطی , مدل رگرسیونی