بررسی تاثیر فنانترن و پیرن بر رنگیزه های فتوسنتزی، تمامیت غشاء و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو در گیاه گندم (Triticum aestivum L.)

هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای PAHs از جمله آلاینده های آلی می باشند که عمدتا در نتیجه سوختن ناقص ترکیبات آلی به طبیعت آزاد می شوند. این آلاینده ها در غلظت های بالا (میلی گرم بر کیلوگرم) در خاک های بعضی مناطق جهان یافت می شوند و می توانند اثرات زیان آور بر موجودات زنده، از جمله گیاهان داشته باشند. در این آزمایش گیاهان گندم در محیط هیدروپونیک در بستر پرلیت به مدت 30 روز تحت تیمار غلظت های مختلف پیرن و فنانترن کشت داده شدند. ابتدا غلظت های موثر دو ترکیب تعیین شد، سپس تاثیر آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. فنانترن باعث کاهش معنیدار رنگیزه های فتوسنتزی، تمامیت غشاء اندام هوایی و ریشه، افزایش مالون دی آلدیید اندام هوایی و ریشه، افزایش پراکسید هیدروژن در ریشه و کاهش این ماده در اندام هوایی گردید، در حالیکه پیرن تاثیر معنی داری بر این شاخص ها نداشت. در اندام هوایی، فنانترن باعث کاهش معنی دار فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز گردید، در حالیکه پیرن تنها باعث کاهش فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز شد. در ریشه هر دو آلاینده باعث کاهش فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز و افزایش فعالیت کاتالاز گردیدند، که البته تاثیر فنانترن بیشتر از پیرن بود. طبق این بررسی این دو ترکیب به خصوص فنانترن از طریق کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو باعث ایجاد تنش اکسیداتیو و در نتیجه کاهش رنگیزه های فتوسنتزی، تمامیت غشاء و در نهایت کاهش رشد گیاه می شوند

Keywords:

فنانترن , پیرن , گندم , رنگیزه های فتوسنتزی , تمامیت غشاء , آنزیم های آنتی اکسیداتیو