بررسی میزان شاخص های آسیب پذیری زلزله با استفاده از GIS (نمونه موردی: منطقه 1 شهرداری تبریز)

شهر تبریز به عنوان یکی از شهر های بزرگ و مهم ایران، از نظر پهنه بندی زلزله، در جایگاه پهنه با خطر بسیار بالا قرار دارد که این امر لزوم کسب آمادگی های لازم جهت مقابله با بحران ناشی از زلزله را به کمک دانش مدیریت بحران مشخص می نماید. در پژوهش حاضر با استفاده از نرم افزار GIS و معرفی شاخص های آسیب پذیری، به بررسی وضعیت کنونی منطقه یک شهرداری تبریز از نظر میزان آسیب پذیری در برابر زلزله پرداخته شده است. این پژوهش با هدف آماده سازی داده ها و تولید اطلاعات، استفاده از تحلیل های تصمیم گیری چند معیاره فضایی و تلفیق آن با GIS در تعیین نواحی آسیب پذیر در برابر زلزله و مدیریت بهینه کاربری اراضی شهری و اولویت بندی تمهیدات لازم قبل از بروز بحران جهت کاهش خسارات و تلفات ناشی از زلزله انجام شده است. برای شناخت متغیرها از روش توصیفی_تحلیلی استفاده شده است و یافتن مبانی نظری و اطلاعات مورد نیاز با روش کتابخانه ای تهیه شده است. داده های مورد نیاز از جمله زمین شناسی، شیب، شبکه معابر شهری، کاربری ها، تاسیسات و تجهیزات شهری، جمعیت، تراکم ساختمانی و ... گردآوری و جهت ایجاد پایگاه داده بحران آماده سازی شدند و میزان آسیب پذیری در هر یک از عوامل بطور جداگانه بررسی و تحلیل شد. تلفیق نقشه ها به روش AHP تولید شده و مناطق با درجات مختلف آسیب مشخص گردید. در آخر محدوده مورد مطالعه به لحاظ تفکیک درجه آسیب پذیری_48.46 درصد آسیب پذیری کم، 21.53 درصد آسیب پذیری متوسط، 10.23 درصد آسیب پذیری قابل توجه، 19.77 درصد آسیب پذیری بالا_ مشخص گردید و برای هریک از شاخص های آسیب پذیری بطور جداگانه راهکارهایی پیشنهاد شد.

Keywords:

مدیریت بحران , زلزله , منطقه 1 تبریز , GIS